สมรรถนะของนักบัญชีในยุคดิจิทัล: ทักษะการปรับตัวในโลกที่เปลี่ยนแปลง
คำสำคัญ:
สมรรถนะ, นักบัญชี, ทักษะ, ยุคดิจิทัลบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับทักษะการปรับตัวของนักบัญชีในยุคดิจิทัล และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างทักษะการปรับตัวของนักบัญชีกับสมรรถนะของนักบัญชีในยุคดิจิทัล ซึ่งทักษะการปรับตัวของนักบัญชีในการศึกษาครั้งนี้ประกอบด้วย 4 ด้าน ได้แก่ ทักษะด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ทักษะด้านการเป็นคู่คิดผู้บริหาร ทักษะด้านการบริหารจัดการอารมณ์และความคิด และทักษะด้านการเรียนรู้เชิงพลวัต กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ นักบัญชีที่ขึ้นทะเบียนเป็นผู้ทำบัญชีในประเทศไทย จำนวน 400 คน ใช้วิธีการคัดเลือกแบบสะดวก โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ความถดถอยเชิงพหุ ผลจากการศึกษา พบว่า นักบัญชีให้ความสำคัญกับทักษะการปรับตัวในยุคดิจิทัลอยู่ในระดับมากทุกด้าน โดยให้ความสำคัญกับทักษะด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเป็นอันดับแรก รองลงมาคือ ทักษะด้านการเป็นคู่คิดผู้บริหาร ทักษะด้านการเรียนรู้เชิงพลวัต และทักษะด้านการบริหารจัดการอารมณ์และความคิด และพบว่าทักษะการปรับตัวทั้ง 4 ด้านมีความสัมพันธ์ในเชิงบวกกับสมรรถนะของนักบัญชีในยุคดิจิทัล โดยทักษะด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศมีความสัมพันธ์สูงที่สุด (β = 0.454, p < 0.01) รองลงมาคือ ทักษะการเป็นคู่คิดผู้บริหาร (β = 0.398, p < 0.01) ทักษะการเรียนรู้เชิงพลวัต (β = 0.356, p < 0.01) และทักษะการบริหารจัดการอารมณ์และความคิด (β = 0.290, p < 0.01) ตามลำดับ ผลการศึกษานี้สามารถใช้เป็นข้อมูลสำคัญสำหรับการปรับปรุงหลักสูตรการพัฒนาสมรรถนะบัญชีขององค์กรวิชาชีพและสถาบันการศึกษาได้ในปัจจุบันและอนาคต
References
กัญญาพร จันทร์ประสิทธิ์. (2564). ประสิทธิภาพนักบัญชียุคดิจิทัลของสถานประกอบการในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
เกษม สุวรรณกุล. (2563). เศรษฐกิจดิจิทัล: ความท้าทายของเศรษฐกิจไทยในอนาคต (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ชลิตพันธ์ บุญมีสุวรรณ. (2561). สังคมไร้เงินสด Cashless Society. วารสารธุรกิจปริทัศน์, 10(2), 235-248.
โชษิตา คลายศรี, และกนกศักดิ์ สุขวัฒนาสินิทธิ์. (2564). นวัตกรรมเทคโนโลยีและสารสนเทศส่งผลต่อการพัฒนาบุคลากรทางบัญชีขององค์กรและประสิทธิภาพในงานบัญชีของผู้ทำบัญชีในเขตกรุงเทพและปริมณฑล. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(8), 107-119.
ณัชชา คล้ายสุบรรณ. (2562). คุณสมบัติของนักบัญชีที่พึงประสงค์ของสถานประกอบการในยุคดิจิทัล (รายงานผลการวิจัย). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
ทวิชชัย อุรัจฉัท, และชุมพล รอดแจ่ม. (2562). ความรู้และความสามารถทางวิชาชีพของนักบัญชีตามมาตรฐานระหว่างประเทศสำหรับผู้ประกอบวิชาชีพในสถานประกอบการเขตอำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชพฤกษ์, 5(2), 165-177.
ธนภรณ์ แสงโชติ. (2562). การยอมรับเทคโนโลยีทางการเงิน กรณีศึกษา เทคโนโลยี MyMo Mobile Banking บริบท ธนาคารออมสิน (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ธนิต รัชตะชาติ. (2560). ปัจจัยองค์ประกอบที่ส่งผลต่อความสามารถเชิงพลวัตขององค์กรที่ดำเนินธุรกิจประเภทไอทีซิสเต็มอินทิเกรเตอร์และบริการด้านไอทีในประเทศไทย (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ธรรมนิติ. (2560). ปรับมุมคิด...สู่การเป็น “นักบัญชียุคดิจิทัล”. สืบค้นเมื่อ 26 กันยายน 2564, จาก https://www.dst.co.th/index.phpoption=com_content&view=article&id=1541:digital- era-accountants&catid=29&Itemid=180&lang=en
นภัทร จันทรจตุรภัทร. (2563). ความสัมพันธ์ระหว่างการมุ่งเน้นสมรรถนะทางด้านวิชาชีพบัญชีแบบมืออาชีพและประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของนักบัญชีในประเทศไทย. วารสารการบัญชีและการจัดการ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 12(1), 112-124.
นันทวรรณ บุญช่วย. (2563). ยุคพลิกผันทางเทคโนโลยีกับการพัฒนานักบัญชีนวัตกร. วารสารบริหารธุรกิจและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง, 3(1), 15-26.
ปิยพงศ์ ประไพศรี และกาญจนา นันทพันธ์. (2563). แนวทางการพัฒนาวิชาชีพของผู้ประกอบวิชาชีพบัญชีในยุคดิจิทัล. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 7(12), 422-435.
พิชฌุตม์ ภาศักดี และกุสุมา ดำพิทักษ์. (2564). คุณสมบัติของนักบัญชียุคใหม่ที่มีผลต่อการพิจารณาคัดเลือกรับนักบัญชีในจังหวัดนครศรีอยุธยา. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ, 10(1), 135-144.
เพ็ญนภา เกื้อเกตุ, ภูริชาติ พรหมเต็ม และวิโรจน์ ไพบูลย์เวชสวัสดิ์. (2563). ความสัมพันธ์ระหว่างความเป็นมืออาชีพของนักบัญชียุคดิจิทัลและประสิทธิภาพการดำเนินงานของกิจการห้างหุ้นส่วนจำกัดในจังหวัดยะลา. วารสารการบัญชีและการจัดการ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 12(1), 154-166.
ไพโรจน์ ปิยะวงศ์วัฒนา, อรุณรัตน์ ชินวรณ์, โสภาพร กล่ำสกุล และคงขวัญ ศรีสะอาด. (2559). การเรียนรู้ขององค์กรและความสามารถเชิงพลวัตที่มีอิทธิพลต่อผลการดำเนินงาน. WMS Journal of Management Walailak University, 5(3), 22-34.
มารีนี กอรา, และกุลวดี ลิ่มอุสันโน. (2560). ผลกระทบของความเป็นมืออาชีพของนักบัญชีและการบริหารความเสี่ยงที่มีผลต่อคุณภาพรายงานทางการเงินของวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมใน 5 จังหวัดชายแดนใต้. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 4(2), 38-50.
ลัดดาวัลย์ ยอดบัว. (2563). 5 ข้อ ที่นักบัญชียุคใหม่ต้องปรับตัวกับ AI. สืบค้นเมื่อ 26 กันยายน 2564, จาก https://www.spu.ac.th/fac/account/th/content.php?cid=19972#
วริยา ปานปรุง, ทิวัตถ์ มณีโชติ, ชัชสรัญ รอดยิ้ม, และนัฐพงศ์ ส่งเนียม. (2563). การพัฒนารูปแบบโครงสร้างความสัมพันธ์ระหว่างการจัดการความรู้และทักษะทางวิชาชีพบัญชีที่ส่งผลต่อสมรรถนะของนักบัญชีในยุคเศรษฐกิจดิจิทัล. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย, 12(1), 22-35.
วษิณุ มณียศ. (2563). การศึกษาฉากทัศน์ของนักบัญชีวิชาชีพเพื่อการวางแผนกลยุทธ์ในการพัฒนาทักษะและวิชาชีพให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงในอนาคต (สารนิพนธ์ปริญญาการจัดการมหาบัณฑิต). นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหิดล.
วสันต์ ครองมี, ปุณยวีร์ ยังดี, และพุฒิสรรค์ เกตุมรรค. (2020). ผลกระทบของทักษะนักบัญชียุคดิจิทัลที่มีผลต่อความสำเร็จในการทำงานของผู้ทำบัญชีในสำนักงานบริการด้านบัญชี จังหวัดเชียงใหม่. วารสารบริหารธุรกิจมหาวิทยาลัยแม่โจ้, 2(1), 67-86.
วันเพ็ญ กลิ่นพานิช. (2559). การเตรียมความพร้อมของนักบัญชีที่มีต่อศักยภาพการแข่งขันใน AEC ของนักบัญชีในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา (รายงานผลการวิจัย). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ.
สภาวิชาชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์. (2564). Soft Skill ทักษะที่นักบัญชีในโลกอนาคตต้องมี. Newsletter จดหมายข่าวสารวิชาชีพนักบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์, 9(98), 14-16. สืบค้นจาก https://www.tfac.or.th/Article/Detail/137669
สุดธิดา การด. (2562). คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักวิชาชีพบัญชีในยุคดิจิทัลของสถานประกอบการในจังหวัดเลย (สารนิพนธ์ปริญญาบัญชีมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
สุธาสินี จำปาแดง. (2562). สมรรถนะของนักบัญชีที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพของระบบบัญชีสารสนเทศทางการบัญชีของธุรกิจโรงแรม ในเขตภาคกลาง (สารนิพนธ์ปริญญาบัญชีมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีปทุม.
อมรรัตน์ ศรีชัย. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างการพัฒนาศักยภาพตนเองกับความเป็นมืออาชีพของนักบัญชีในยุคเศรษฐกิจดิจิทัล (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีปทุม.
อริยา สรศักดา. (2562). สมรรถนะของนักวิชาชีพบัญชีในยุคดิจิทัลเพื่อพัฒนาคุณภาพ (สารนิพนธ์ปริญญาบัญชีมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
Frank, E. J. (2019). Soft skill development in a total enterprise simulation. Business Education Innovation Journal, 11(1), 78-82.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis (7th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Ramírez, M. O. G., & Partida, M. A. S. L. (2021). THE MAGIC OF TEAMWORK. Revista Digital Negoteck.
Yee Ting Ngoo, Kui Ming Tiong, and Wei Fong Pok. Bridging the Gap of Perceived Skills between Employers and Accounting Graduates in Malaysia. American Journal of Economics, 5(2), 98-104.
