อนาคตภาพการบริหารจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศของมหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนา ในทศวรรษหน้า
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทิศทางและแนวโน้มของการบริหารจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศของมหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนาในทศวรรษหน้า (พ.ศ. 2569-2578) โดยใช้กระบวนการวิจัยแบบ EDFR (Ethnographic Delphi Future Research) ซึ่งเปิดโอกาสให้ผู้ทรงคุณวุฒิ 20 รูป/คน ร่วมแสดง ความคิดเห็นผ่าน 3 รอบของการเก็บข้อมูล ได้แก่ การสัมภาษณ์เชิงลึก การจัดทำแบบสอบถามและการยืนยันความคิดเห็นร่วมในประเด็นสำคัญ การวิเคราะห์ข้อมูลสะท้อนอนาคตภาพการบริหารจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศใน 5 ด้านหลัก ได้แก่ (1) โครงสร้างพื้นฐานเทคโนโลยีสารสนเทศ: รากฐานที่สำคัญสำหรับการดำเนินงานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศขององค์กร ประกอบด้วยฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์ เครือข่าย และบริการต่างๆ ที่สนับสนุนการทำงานของระบบไอที ช่วยให้องค์กรสามารถประมวลผล จัดเก็บและ แลกเปลี่ยนข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ (2) สื่ออิเล็กทรอนิกส์: สื่อที่ใช้เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์ในการสร้าง จัดเก็บ และเผยแพร่ข้อมูลหรือเนื้อหาต่างๆ โดยทั่วไปในรูปแบบของข้อมูลดิจิทัลที่สามารถเข้าถึงได้ผ่านอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ (3) คลังข้อมูลสารสนเทศ: ระบบสารสนเทศที่ใช้จัดเก็บข้อมูลผลการวิจัยในรูปแบบดิจิทัลที่เป็นผลงานของอาจารย์ นักวิจัย นักศึกษา หรือบุคลากรของหน่วยงาน (4) กิจกรรมการเรียนการสอนโดยใช้สารสนเทศ: เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะและความสามารถในการใช้เทคโนโลยี, สร้างความสนใจและกระตุ้นการเรียนรู้ด้วยตนเอง, เพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการเรียนการสอน (5) การพัฒนา ที่ยั่งยืน: การพัฒนาที่ตอบสนองความต้องการของคนรุ่นปัจจุบัน โดยไม่ทำให้คนรุ่นต่อไปในอนาคตต้องเดือดร้อน ดังนั้น การพัฒนาที่สมดุลและยั่งยืนใน 3 ด้านหลัก ได้แก่ เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
ผลจากการวิจัยพบว่า จากผลการวิเคราะห์ทั้ง 3 รอบ แสดงให้เห็นถึงฉันทามติของผู้ทรงคุณวุฒิ ในประเด็นสำคัญๆ 15 ประเด็น ดังนี้ (1) มหาวิทยาลัยต้องมีระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่เพียงพอสำหรับการใช้งาน (2) มีการจัดการระบบ Server และ Cloud อย่างเป็นระบบ (3) มีระบบสารสนเทศสนับสนุนการเรียนการสอนทางพระพุทธศาสนาได้อย่างเหมาะสม (4) มีระบบความปลอดภัยของข้อมูลที่ดี (5) มีระบบสนับสนุนการเรียนออนไลน์ (E-Learning, LMS ฯลฯ) (6) การนำปัญญาประดิษฐ์ (AI) มาใช้ในการจัดการเรียนการสอน (7) มีการพัฒนาทักษะด้านดิจิทัลให้กับบุคลากรสายพระภิกษุ (8) มีการดำเนินการเกี่ยวกับมหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนาอัจฉริยะ” (Smart Buddhist University) (9) การเข้าถึงสื่ออิเล็กทรอนิกส์สะดวกทุกกลุ่ม (พระ, นักศึกษา, อาจารย์, ประชาชนทั่วไป) (10) การเรียนรู้เสมือนจริง (Virtual Classrooms) โดยใช้ AR/VR จำลองสถานที่ทางศาสนา (11) คลังสารสนเทศควรมีหนังสือพระพุทธศาสนาแบบดิจิทัลมากขึ้น (12) ควรมีระบบสืบค้นข้อมูลแบบออนไลน์ที่เข้าถึงง่าย (13) ควรมีเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญคอยแนะนำการใช้ทรัพยากรสารสนเทศ รวมถึงนำ AI มาให้คำแนะนำเบื้องต้น สารสนเทศเป็นเพียงแหล่งเรียนรู้ ครูสอนจะอธิบายและขยายความทำให้ผู้เรียนเข้าใจได้ชัดเจนง่ายและรวดเร็วถูกต้องกว่าการตีความเอง (14) การใช้ทรัพยากรของมหาวิทยาลัยควรคำนึงถึงความยั่งยืน (15) มหาวิทยาลัยควรส่งเสริมหลักธรรมและหลัก SDGs ควบคู่กัน
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กมลรัตน์ กิจรุ่งไพศาล (2566). เทคโนโลยีการสื่อสารความเป็นจริงเสมือนและความรอบรู้ทางดิจิทัลของคนไทย. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญานิเทศศาสตรดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชานิเทศศาสตร์, คณะนิเทศศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เกียรติศักดิ์ บัณฑิต. (2562). การใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ในการจัดการเรียนการสอนของครูในโรงเรียนกลุ่มเครือข่ายรัษฏาเรืองวิทย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตรัง เขต 2. สารนิพนธ์ ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://ir.stou.ac.th [15 กรกฎาคม 2568].
ภัทรสุดา ยะบุญวัน. (2564). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลสำหรับการเรียนการสอนด้วยสื่ออินโฟกราฟิกที่ส่งผลต่อการรู้ดิจิทัลของนักศึกษาวิชาชีพครู คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, ภาควิชาเทคโนโลยีการศึกษา, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยศิลปากร.
อนันต์ วรธิติพงศ์. (2560). อนาคตภาพดิจิทัลเพื่อการศึกษาสำหรับการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต, คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ.
David Gurr. The Impact of Information and Communication Technology on the Work of School Principals. [Online]. Retrieved from: http://technologysource.org/article [25 April 2019].
Kostoska, O., & Kocarev, L. (2019). A Novel ICT Framework for Sustainable Development Goals. [Online]. Retrieved from: https://www.mdpi.com/2071-1050/11/7/1961 [15 July 2025].
