บทบาทพระสงฆ์กับการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น วัดพระธาตุเรืองรอง อำเภอเมือง จังหวัดศรีสะเกษ

Main Article Content

พระพงศ์พิสิฐ สุระ
พระกัญจน์ แสงรุ่ง
พระมหาขุนทอง เแก้วสมุทร์

บทคัดย่อ

         บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาภูมิหลังของการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นวัดพระธาตุเรืองรอง อำเภอเมือง จังหวัดศรีสะเกษ 2) สภาพการแนวทางอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นในอดีตและปัจจุบันวัดพระธาตุเรืองรอง 3) ศึกษาปัญหา อุปสรรค และเสนอแนวทางการส่งเสริมบทบาทพระสงฆ์ในการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นวัดพระธาตุเรืองรอง อำเภอเมือง จังหวัดศรีสะเกษ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ และเก็บข้อมูลภาคสนามจากการสัมภาษณ์จำนวน 15 รูป/คน ผลการวิจัยพบว่า 1) พิพิธภัณฑ์วัดพระธาตุเรืองรอง ก่อตั้งโดยพระครูวิบูลธรรมภาณ ด้วยเห็นว่าจากกระแสโลกาภิวัตน์ที่เป็นไปอย่างรวดเร็วได้ทำลายวิถีชีวิตและวัฒนธรรมเก่าแก่ลง จึงได้จัดสร้างพิพิธภัณฑ์พระธาตุเรืองรองขึ้น เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้วิถีชีวิต ประวัติศาสตร์ และอนุรักษ์มรดกศิลปวัฒนธรรมของชนสี่เผ่าศรีสะเกษไว้ 2) สภาพการแนวทางอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นในอดีตและปัจจุบัน มีลักษณะของการรวมศูนย์โดยมีพระครูวิบูลธรรมภาณ เป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการบริหารจัดการและตัดสินใจต่าง ๆ 3) ปัญหา อุปสรรคต่อบทบาทพระสงฆ์ในการส่งเสริมอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมวัดพระธาตุเรืองรอง ได้แก่ ด้านการอนุรักษ์ดูแลรักษา ด้านการเผยแพร่และฟื้นฟู ด้านบุคลากร ด้านการบริหารจัดการ ส่วนแนวทางการส่งเสริมบทบาทพระสงฆ์ต่อการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นวัดพระธาตุเรืองรองในอนาคต มี 6 ด้าน ประกอบด้วย (1) บทบาทต่อการเป็นผู้นำและแบบอย่างในการสืบสาน (2) บทบาทต่อการส่งเสริมความร่วมมือสนับสนุน (3) บทบาทต่อการส่งเสริมการบริหารจัดการอย่างมีส่วนรวม (4) บทบาทต่อการเผยแพร่และฟื้นฟู (5) บทบาทต่อการเสริมสร้างปราชญ์ท้องถิ่นในการให้ความรู้ (6) บทบาทต่อการสร้างเครือข่ายพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
สุระ พ, แสงรุ่ง พ, เแก้วสมุทร์ พ. บทบาทพระสงฆ์กับการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น วัดพระธาตุเรืองรอง อำเภอเมือง จังหวัดศรีสะเกษ. JSOR [อินเทอร์เน็ต]. 3 มิถุนายน 2024 [อ้างถึง 8 ธันวาคม 2025];2(3 กันยายน-ธันวาคม):158-6. available at: https://so14.tci-thaijo.org/index.php/jssmcure/article/view/897
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมศิลปากร. (2544). คู่มือถวายความรู้ แด่พระสังฆาธิการในการดูแลรักษามรดกทางศิลปวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สมาพันธ์.

กฤษฎา ตัสมา. (2556). การจัดการพิพิธภัณฑ์วัดศรีสุวรรณ อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร มหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.

จารุวรรณ ธรรมวัตร. (2543). ภูมิปัญญาอีสาน. พิมพ์ครั้งที่ 3. อุบลราชธานี: ศิริธรรมออฟเซ็ท.

จิรโชควีระสัย. (2540). มิติทางวัฒนธรรมในการจัดทำพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น.เอกสารการประกอบการอบรมพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.

ต่อจรัส พงษ์สาลี. (2547). พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นในประเทศไทย. รายงานการวิจัย. ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรองค์การมหาชน.

บุษยมาส แดงขำ. (2556). แนวทางการจัดการพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดฝั่งคลอง(ไทยพวน)ตำบลเกาะหวาย อำเภอปากพลี จังหวัดนครนายก. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตศึกษา : มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ประสพสุข พันประยูร. (2535). บทบาทพระสงฆ์ในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้จังหวัดภาคเหนือของประเทศไทย. เชียงใหม่: สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พระครูสุจิณธรรมนิวิฐ (สมจิตร อธิปญฺโญ). (2555). บทบาทพระสงฆ์ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชน : กรณีศึกษาคณะสงฆ์อำเภอลอง จังหวัดแพร่. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชมหาวิทยาลัย.

พระพชรพร โชติวโร. (2554). ศึกษากระบวนการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นวัดร้องเม็งจังหวัดเชียงใหม่.วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระราชวรมุนี (ประยุทธ์ ปยุตโต). (2527). สถาบันสงฆ์กับสังคมไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มูลนิธิโกมลคีมทอง.

พระอธิการวินทีปธมฺโม. (2556). บทบาทของพระสงฆ์ต่อการอนุรักษ์ประเพณีการแข่งเรือยาว วัดท่าหลวง อำเภอเมือง จังหวัดพิจิตร. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สุภาพร มากแจ้ง. (2540). การศึกษาวิถีชีวิตมอญบางกระดี่. ศูนย์ศึกษาและปฏิบัติการอุดมศึกษาเพื่อพัฒนาท้องถิ่น: สถาบันราชภัฎธนบุรี.

อลงกรณ์จุฑาเกตุ. (2557). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการเรียนรู้ของพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นกรุงเทพมหานคร. Veridian E-Journal. 7(3), 11-19.