การสร้างสันติภาพตามหลักอหิงสาธรรมเชิงพุทธ

บทคัดย่อ

         บทความนี้มีจุดมุ่งหมาย 1) เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับสันติภาพ 2) เพื่อศึกษาอหิงสาธรรมเชิงพุทธ และ 3) เพื่อวิเคราะห์การสร้างสันติภาพตามหลักอหิงสาธรรมเชิงพุทธ ภายใต้กระแสทุนนิยม และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี แต่มีปัญหาเรียกร้องหาสันติภาพ พระพุทธศาสนาเป็นความหวังที่จะนำพาชีวิตผู้คนไปสู่วิถีอารยธรรมและสันติภาพ โดยผู้ที่เรียกร้องหาสันติภาพยอมรับในความเท่าเทียมกันของมนุษย์ แม้ว่าปัจเจกบุคคลจะมีความแตกต่างกัน การสร้างสันติภาพด้วยการนำเอาหลักอหิงสาธรรมมาเป็นแนวปฏิบัติในการดำเนินชีวิตจึงจะได้สันติภาพที่แท้จริงว่าสันติภาพเชิงพุทธ คือ ความสงบหรือความมีสันติ ย่อมได้รับผลจากการฝึกฝนของตนเอง ตั้งแต่ปุถุชนที่มีศีล 5 ไปจนถึงพระอรหันต์ ด้วยการคำนึงถึงเหตุผลแห่งการที่จะทำให้เกิดความสงบสุข ด้วยการทำดี พูดดี และคิดดี ส่วนอหิงสาธรรม คือ แนวคิดที่ว่าด้วยการไม่เบียดเบียนกันทางกาย ทางวาจา และทางใจ ในรูปแบบการจัดการความขัดแย้งด้วยวิธีการที่เรียกว่าการไกล่เกลี่ย ที่ไม่สนับสนุนการใช้ความรุนแรง ดังนั้น สันติภาพและอหิงสาเชิงพุทธ จึงเกื้อกูลสัมพันธ์กัน กล่าวคือมีความสงบสุขทั้งที่เป็นของบุคคล สังคมและโลก พระพุทธศาสนาใช้เป็นแบบอย่างในการแก้ไขปัญหา เช่น การสร้างความสัมพันธ์กับคู่กรณี การสร้างความเชื่อมั่น และความร่วมมือกับคู่กรณี โดยมีผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปในเชิงสร้างสรรค์ และเป็นผลดีต่อทุกฝ่าย การแก้ปัญหาตามหลักอหิงสาธรรม ย่อมส่งผลให้แก่บุคคลเป็นผู้มีจิตสงบอยู่ภายใน และส่งผลให้พฤติกรรมทางกาย และวาจา แสดงออกมามีความรักความปรารถนาดี ให้คนอื่นมีความสุข ส่งผลต่อสังคมคือคนในสังคมมีความเอื้อเฟื้อ เสียสละแบ่งปัน แสดงความมีน้ำใจต่อคนรอบข้างอยู่เสมอความปรองดองสามัคคีก็จะเกิดแก่คนในสังคม