การปรับตัวและปัจจัยด้านการสื่อสารของชุมชนริมคลองแม่ข่าภายหลังการจัดทำแผนแม่บทคลองแม่ข่า จังหวัดเชียงใหม่ ปี พ.ศ. 2560-2567

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการปรับตัว และปัจจัยด้านการสื่อสารของชุมชนริมคลองแม่ข่า ภายหลังการจัดทำแผนแม่บทคลองแม่ข่า อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างปีพ.ศ. 2560-2567  การวิจัยครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่าเกิดการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของคลองแม่ข่าหลังการดำเนินงานตามแผนแม่บทคลองแม่ข่า พ.ศ.2561-2565 จากการดำเนินจากหน่วยงานของรัฐ ได้แก่ เก็บขยะขุดลอกคลอง คัดแยกขยะ และการปรับปรุงทางเดินเลียบคลอง การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวทำให้เกิดการปรับตัวของชุมชนใน 4 ประเด็นดังนี้ 1) เปลี่ยนบ้านเป็นร้านค้าโดยเจ้าของบ้านดำเนินธุรกิจเอง 2) ปล่อยบ้านให้เช่าเป็นร้านอาหารและแหล่งบันเทิงเพื่อการท่องเที่ยว 3) เกิดการเรียกร้องกรรมสิทธิ์ที่อยู่อาศัย 4) ฟื้นฟูวัฒนธรรมชุมชนเพื่อการท่องเที่ยว พร้อมกันนั้นพบว่าปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงอย่างมีประสิทธิภาพเกิดจากการสื่อสารใน 3 มิติได้แก่ มิติที่ 1) ระดับจังหวัดเป็นการสื่อสารภาพลักษณ์ให้เป็นพื้นที่บูรณาการเพื่อการแก้ปัญหาแบบองค์รวม 2) ระดับเทศบาลเป็นการสื่อสารเพื่อให้เกิดความรู้การตระหนักถึงปัญหาคุณภาพชีวิตในมิติต่างๆ 3) ระดับชุมชนเกิดกระบวนการสื่อสารเพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในการเปลี่ยนแปลงอนาคตร่วมกัน