การบริหารงานบุคคลในสถานศึกษาด้วยหลักพุทธศาสนาพรหมวิหารธรรม

ผู้แต่ง

  • วิภาพรรณ อุปนิสากร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาลัยศาสนศาสตร์ยโสธร

คำสำคัญ:

การบริหารงานบุคคล, , พรหมวิหาร 4, สถานศึกษา

บทคัดย่อ

การบริหารงานบุคคลในสถานศึกษาเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อคุณภาพของการศึกษา การนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะหลัก พรหมวิหาร 4 ซึ่งประกอบด้วย เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา มาประยุกต์ใช้ในการบริหารงานบุคคล ช่วยเสริมสร้างแนวทางการบริหารที่เน้นคุณธรรม ความเมตตา และความยุติธรรม การศึกษานี้มุ่งเน้นการวิเคราะห์แนวทางการบริหารงานบุคคลในสถานศึกษาตามหลักพรหมวิหารธรรม พร้อมนำเสนอองค์ความรู้ใหม่ที่เกิดขึ้น ผลการวิเคราะห์ข้อมูล พบว่า (1) หลักเมตตาส่งเสริมความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างบุคลากร ทำให้เกิดบรรยากาศการทำงานที่อบอุ่นและเป็นมิตร (2) หลักกรุณาส่งเสริมการให้ความช่วยเหลือและการพัฒนาศักยภาพของบุคลากร (3) หลักมุทิตาช่วยสร้างแรงจูงใจและเสริมขวัญกำลังใจในการทำงาน (4) หลักอุเบกขาทำให้เกิดการบริหารที่โปร่งใส ยุติธรรม และมีความเป็นกลาง องค์ความรู้ใหม่ที่ได้จากการศึกษานี้คือแนวทางการบริหารที่ผสมผสานหลักจริยธรรมเข้ากับการบริหารเชิงระบบ ซึ่งช่วยสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ดี ลดความขัดแย้ง และเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของบุคลากรในสถานศึกษา ดังนั้น การนำหลักพรหมวิหาร 4 มาประยุกต์ใช้ในการบริหารงานบุคคลในสถานศึกษา ไม่เพียงแต่ช่วยส่งเสริมคุณธรรมในองค์กร แต่ยังเป็นแนวทางที่ช่วยให้เกิดความสมดุลระหว่างประสิทธิภาพขององค์กรและความสุขของบุคลากร ซึ่งนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพการศึกษาอย่างยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

ชัยยนต์ เพาพาน. (2559). แนวคิดและทฤษฎีพื้นฐานการเป็นผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21, วารสารบริหารการศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่น, ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 (2559), (มกราคม-มิถุนายน)

ปฐมพงศ์ แสงศรีจันทร์. (2556). “ความสัมพันธ์ระหว่างกระบวนการบริหารกับความส าเร็จในการบริการของ องค์การบริหารส่วนต าบลในเขตอ าเภอบ้านลาด จังหวัดเพชรบุรี.” วารสารวิชาการ Veridian EJournal ปีที่ 6, ฉบับที่ 3 (กันยายน–ธันวาคม).

พยอม วงศ์สารศรี. (2545). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ : สุภา.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2560). พุทธธรรม. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มูลนิธิพุทธธรรม.

วิโรจน์ สารรัตนะ. (2556). กระบวนทัศน์ใหม่ทางการศึกษากรณีทัศนะต่อการศึกษาศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ : ทิพยวิสุทธิ์.

Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2006). Transformational Leadership. Psychology Press.

Dessler, Gary. (2009). A framework for human resource management. 5th ed. Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education.

Goleman, D. (2013). Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ. Bantam.

Kouzes, J. M., & Posner, B. Z. (2017). The Leadership Challenge: How to Make Extraordinary Things Happen in Organizations. Wiley.

Mintzberg, H. (2017). Managing. Berrett-Koehler Publishers.

Northouse, P. G. (2019). Leadership: Theory and Practice. Sage Publications.

Raymond Noe A. et al. (2003). Human resource management: gaining a Competitive Advantage. New York. McGraw-Hill.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-01

รูปแบบการอ้างอิง

อุปนิสากร ว. (2025). การบริหารงานบุคคลในสถานศึกษาด้วยหลักพุทธศาสนาพรหมวิหารธรรม. วารสารครุพัฒนาปริทรรศน์, 1(4), 23–31. สืบค้น จาก https://so14.tci-thaijo.org/index.php/JEDRS/article/view/1651

ฉบับ

ประเภทบทความ

Academic Article