ศึกษาวิเคราะห์วิถีชีวิตของชาวไทโย้ย ที่สัมพันธ์กับพระพุทธศาสนา อำเภออากาศอำนวย จังหวัดสกลนคร

บทคัดย่อ

         การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์คือ  (1)  ศึกษาความเป็นมาของกลุ่มชาติพันธุ์ชาวไทโย้ย  อำเภออากาศอำนวย  จังหวัดสกลนคร  (2)  ศึกษาวิถีชีวิตของชาวไทโย้ย  อำเภออากาศอำนวย  จังหวัดสกลนคร  ที่สัมพันธ์กับพระพุทธศาสนา  (3)  วิเคราะห์วิถีชีวิตของชาวไทโย้ย  อำเภออากาศอำนวย  จังหวัดสกลนคร  ที่มีต่อพระพุทธศาสนา  การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ (Qualitative Research)  เก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์และเอกสารต่างๆ  ประชากรกลุ่มเป้าหมาย  ได้แก่  พระภิกษุ  ชาวบ้านบ้านอากาศ  อำเภออากาศอำนวย  วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนาวิเคราะห์

         ผลการวิจัยพบว่า

         (1)  พบว่าชาวไทโย้ย  เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีประวัติความเป็นมาของการอพยพมาจากบ้านฮ่อมท้าว  ประเทศลาว มาตั้งถิ่นฐานอยู่บ้านม่วงริมยาม เมื่อปี พ.ศ. 2390 ในสมัยรัชกาลที่ 2 ปัจจุบันอยู่ในเขตอำเภออากาศอำนวย  และอีกส่วนหนึ่งก็ได้อพยพเคลื่อนต่อไปทางทิศตะวันตกของอำเภออากาศอำนวยเข้าไปอยู่ในอำเภอวานรนิวาส ปัจจุบันชาวไทโย้ยยังตั้งถิ่นฐานอยู่ในเขตอำเภออากาศอำนวย  และอำเภอวานรนิวาส

         (2) การนับถือศาสนาของชาวไทโย้ยนั้นนำเอาศาสนาพุทธและศาสนาพราหมณ์ รวมถึงศาสนาอื่นๆ เช่น  ศาสนาผี  (ลัทธิบูชา-วิญญาณ)  และในขณะเดียวกันก็นำพิธีทางศาสนาและลัทธิความเชื่อที่ตนเคยนับถือมาด้วย เช่น การบ๊ะ เป็นต้น ชาวไทโย้ยมีการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรืองทั้ง 4 ด้าน คือ  1) ด้านศาสนาธรรมคำสอน 2) ด้านศาสนบุคคล 3) ด้านศาสนวัตถุ 4) ด้านศาสนพิธี 

         (3)  พบว่าปัจจุบันสังคมสมัยใหม่ได้แพร่เข้าสู่หมู่บ้าน ทำให้ประเพณีเก่าๆ เริ่มสูญหายไปบ้าง บ้านอากาศยังมีการยึดถือปฏิบัติ  เช่น  ประเพณีการเกิดที่มีการผูกแขน  เป็นต้น ประเพณีทั้งหลายมีการปฏิบัติต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน  ชาวไทโย้ยนั้นนับถือศาสนาพุทธ  ทำให้มีอิทธิพลต่อกรอบการดำเนินชีวิตและทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในความเป็นอยู่และเกิดการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม