กิจกรรมแนะแนวนอกชั้นเรียน: กลไกและเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาผู้เรียน แบบองค์รวมในศตวรรษที่ 21

ผู้แต่ง

  • เจษฎา บุญมาโฮม นิสิตปริญญาเอก สาขาวิชาจิตวิทยาการศึกษาและการแนะแนว มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

กิจกรรมแนะแนว, กิจกรรมแนะแนวในชั้นเรียน, กิจกรรมแนะแนวนอกชั้นเรียน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้นำเสนอกิจกรรมแนะแนวในและนอกชั้นเรียนเป็นกระบวนการต่อเนื่องที่ต้องวางแผนร่วมกันตั้งแต่ออกแบบระบบแนะแนวของสถานศึกษา โดยกิจกรรมแนะแนวนอกชั้นเรียนเกิดจากข้อจำกัดของกิจกรรมแนะแนวในชั้นเรียนที่ไม่สามารถพัฒนาผู้เรียนได้ครบทุกมิติ จำเป็นต้องขยายประสบการณ์การเรียนรู้สู่บริบทจริง

การศึกษาพบว่า ความเข้าใจคลาดเคลื่อนเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของกิจกรรมทั้งสองรูปแบบส่งผลให้ขาดการบูรณาการและความต่อเนื่องในการดำเนินงาน ไม่สามารถพัฒนาทักษะชีวิต อาชีพ และทักษะทางสังคมอารมณ์ของผู้เรียนได้อย่างสมบูรณ์ แนวทางพัฒนาระบบแนะแนวเน้นการออกแบบที่มีเป้าหมายชัดเจน บูรณาการเทคโนโลยี และสร้างเครือข่ายความร่วมมือ การปรับมุมมองให้เห็นความสำคัญของกิจกรรมแนะแนวนอกชั้นเรียนในฐานะกลไกและเครื่องมือที่จำเป็นในระบบแนะแนว จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการพัฒนาผู้เรียนให้พร้อมรับความท้าทายในศตวรรษที่ 21

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2562). คู่มือการดำเนินงานแนะแนวระดับสถานศึกษา (ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา.

เจษฎา บุญมาโฮม. (2564). หลักการแนะแนวและการพัฒนาผู้เรียน (พิมพ์ครั้งที่ 12). นครปฐม: สไมล์ พริ้นติ้ง แอนด์ กราฟิกดีไซน์.

นิตยา เรืองแป้น. (2553). การจัดกิจกรรมแนะแนวเพื่อพัฒนาชีวิต. ยะลา: คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา.

นิรนาท แสนสา. (2567, 7 มิถุนายน). สาขาศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช [สัมภาษณ์].

พร้อมพิไล บัวสุวรรณ. (2567). ทักษะที่จำเป็นต่อชีวิตสำหรับผู้เรียนในโลกยุคใหม่ รวมพลังสร้างกรอบทักษะระบบนิเวศการเรียนรู้ และแนวทางการขับเคลื่อน. กรุงเทพฯ: วิช กรุ๊ป.

รับขวัญ ภูษาแก้ว. (2567, 7 มิถุนายน). โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย [สัมภาษณ์].

เรียม ศรีทอง. (2567, 7 มิถุนายน). ที่ปรึกษานายกสมาคมจิตวิทยาแนะแนวแห่งประเทศไทย [สัมภาษณ์].

เรียม ศรีทอง. (2562). หน่วยที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกิจกรรมแนะแนว. ใน เอกสารการสอนชุดวิชากิจกรรมและเครื่องมือแนะแนว. นนทบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

วิภา เกตุเทพา. (2563). หน่วยที่ 12 การจัดกิจกรรมแนะแนวในคาบเรียนระดับมัธยมศึกษา. ใน เอกสารการสอนชุดวิชาการแนะแนวในระดับมัธยมศึกษา. นนทบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ศรีพิพัฒน์ พูนเกษม. (2553). ปรัชญาการศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุภาวดี โพธิยะราช. (2554). การแนะแนวและการให้คำปรึกษา. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2551). แนวทางการดำเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน. กรุงเทพฯ: สพฐ.

อัมเรศ เนตาสิทธิ์. (2563). การแนะแนวและการใช้เทคโนโลยีในการแนะแนว. กรุงเทพฯ: ดีเซมเบอรี่.

Durlak, J. A., & Weissberg, R. P. (2007). The impact of after-school programs that promote personal and social skills. Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning (CASEL). https://casel.org/impact-of-after-school-programs-that-promote-personal-and-social-skills/

Gysbers, N. C., & Henderson, P. (2012). Developing and managing your school guidance and counseling program (5th ed.). Alexandria, VA: American Counseling Association.

Ranganathan, & Wadhwa, T. (2017). Guidance and counselling for children and adolescents in schools. New Delhi: Sage Publications India.

OECD. (2021). Career guidance for adults in a changing world of work. Paris: OECD Publishing.

Schmidt, J. J. (2013). Counseling in schools: Essential services and comprehensive programs (6th ed.). Boston, MA: Pearson.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-07-03

รูปแบบการอ้างอิง

บุญมาโฮม เ. (2025). กิจกรรมแนะแนวนอกชั้นเรียน: กลไกและเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาผู้เรียน แบบองค์รวมในศตวรรษที่ 21. วารสารครุพัฒนาปริทรรศน์, 2(2), 19–34. สืบค้น จาก https://so14.tci-thaijo.org/index.php/JEDRS/article/view/1665

ฉบับ

ประเภทบทความ

Academic Article