ผลกระทบของแม่น้ำโขงตอนกลางต่อสภาพเศรษฐกิจ สังคม สุขอนามัย

บทคัดย่อ

          การวิจัยผลกระทบของแม่น้ำโขงตอนกลางต่อสภาพเศรษฐกิจ สังคม สุขอนามัย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบของแม่น้ำโขงตอนกลางต่อสภาพเศรษฐกิจ สังคม สุขอนามัยของประชาชนในลุ่มน้ำโขงที่เกี่ยวข้องกับอาชีพประมงและอาชีพที่เกี่ยวข้องกับแม่น้ำโขง เพื่อเฝ้าระวังการเคลื่อนย้าย และโรคติดต่ออุบัติใหม่ ตั้งแต่เขตจังหวัดหนองคาย บึงกาฬ นครพนม และมุกดาหาร รวมทั้งสิ้น 4 จังหวัด โดย เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ทั้งสิ้นจำนวน 400 คน เป็นเพศชายจำนวน 260 คน และเพศหญิง 140 คน ดำเนินการรวบรวมข้อมูลมือสอง สัมภาษณ์ด้วยแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง และการวิจัยเชิงสำรวจเก็บรวบรวมข้อมูลตามเทคนิคของลิเคิร์ท และวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติเชิงพรรณนา
          ผลการวิจัยพบว่า การใช้ประโยชน์ส่วนใหญ่มีการใช้ประโยชน์จากแม่น้ำโขง คือ ทำการประมง รองลงมาคือ ทำการเกษตร การท่องเที่ยว สูบน้ำเพื่อการเกษตร มีการเดินเรือ สูบน้ำเพื่อทำน้ำประปา จุดผ่อนปรน มีท่าเทียบเรือ ดูดทราย ส่วนการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ริมฝั่งโขง พบว่า มีการทำการเกษตรบริเวณริมตลิ่ง รองลงมาคือ การชลประทานในพื้นที่เกษตรกรรม และใช้เป็นเขตพื้นที่ท่องเที่ยว ด้านผลกระทบของภัยแล้งจากวิกฤติแม่น้ำโขง ด้านสิ่งแวดล้อม พบว่า ปริมาณสัตว์น้ำลดลงและน้ำแห้งขอดจนเรือใหญ่ไม่สามารถข้ามไปมาได้ รองลงมาคือ น้ำแล้งไม่เพียงพอต่อการเกษตร และอื่น ๆ ผลกระทบศึกษาด้านเศรษฐกิจ พบว่า มีผลกระทบด้านการค้าขาย รองลงมาคือมีผลกระทบเศรษฐกิจด้านอื่น ๆ ด้านการท่องเที่ยว
            ผลกระทบของแม่น้ำโขงในด้านสังคมที่เป็นบวก พบว่า มีการใช้เทคโนโลยีในการติดต่อสื่อสารระหว่างกันมากขึ้น รองลงมาคือ มีการแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ร่วมกัน เกิดกระแสการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างกว้างขวาง ชุมชนมีเกิดการเรียนรู้ในการปกป้องผลประโยชน์และสิทธิของชุมชน มีความร่วมมือและการแบ่งปันข้อมูลด้านการสาธารณสุข สิ่งแวดล้อม และภัยพิบัติจากธรรมชาติ และผลกระทบในด้านสังคมที่เป็นลบ พบว่า เกิดการขนส่งที่ไม่ถูกกฎหมายเพิ่มขึ้น รองลงมาคือ การเคลื่อนย้ายแรงงาน การพัฒนาเป็นสังคมเมือง ทำให้ประชาชนเกิดความเป็นปัจเจกชน       มีความรู้สึกแบ่งแยก ขาดความไว้เนื้อเชื่อใจและความเอื้ออาทรต่อกัน เกิดชุมชนที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม เกิดปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม ของเสียและมลพิษจากการขยายตัวของโรงงานอุตสาหกรรม มีความแตกต่างทางวัฒนธรรม ศาสนา  และเชื้อชาติ เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการพัฒนาอัตลักษณ์ร่วมกันของอาเซียน การใช้แรงงานเด็กที่อาจเพิ่มขึ้นตามกิจกรรมทาง เศรษฐกิจและการแข่งขันทางการค้าที่สูงขึ้น การประท้วงของเกษตรกรจากการถูกตีตลาดสินค้า สุดท้ายผลกระทบวิกฤติน้ำโขงต่อสุขอนามัยนั้นไม่มีผลกระทบต่อสุขอนามัย