ขอบเขตของผู้เสียหายตามพระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551

ผู้แต่ง

  • Voravut Tanametanont Hino Motors Asia Limited

คำสำคัญ:

ความเสียหาย, ความปลอดภัยของสินค้า, ความรับผิดในสินค้าที่ไม่ปลอดภัย

บทคัดย่อ

โดยที่พระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551 ได้ถูกบัญญัติขึ้นมา และประกาศใช้เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 โดยมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2552 โดยมีเจตนารมณ์ของกฎหมาย เพื่อคุ้มครองผู้เสียหายหรือผู้บริโภคในการนำสินค้าที่มีวางขายอยู่
ในท้องตลาด ซึ่งเป็นสินค้าของผู้ประกอบการ ซึ่งสินค้าต่าง ๆ เหล่านั้นในบางอย่างอาจเป็นสินค้าที่ไม่ปลอดภัย ก่อให้เกิดความเสียหาย เป็นอันตรายต่อชีวิต ร่างกาย สุขภาพ อนามัย จิตใจ หรือทรัพย์สินของผู้เสียหายหรือผู้บริโภคได้ ซึ่งในยุคปัจจุบันสินค้าต่าง ๆ เหล่านั้นถูกผลิตขึ้นมา หรือนำเข้ามาจากต่างประเทศล้วนใช้กระบวนการความรู้ทางวิทยาศาสตร์ วิทยาการสมัยใหม่ มีการออกแบบผลิตภัณฑ์ หรือกระบวนการผลิต
ที่สลับซับซ้อน โดยใช้เทคโนโลยีอันทันสมัยยุคใหม่เข้ามาใช้ในการออกแบบหรือผลิตภัณฑ์ดังกล่าวนั้น
ซึ่งเหตุดังกล่าวทำให้ผู้บริโภคจะตรวจสอบว่าสินค้าที่ตนเองซื้อมานั้นปลอดภัยหรือไม่ ทำได้ยากซึ่งหากนำมาใช้อาจก่อให้เกิดความเสียหายหรืออันตราย ประกอบกับการฟ้องคดีสินค้าไม่ปลอดภัยนั้น ตามระบบกฎหมายเดิมกล่าวคือระบบกฎหมายแพ่งเพื่อเรียกค่าเสียหายมีความยุ่งยาก เพราะการนำสืบพยานหลักฐานต่าง ๆ
เพื่อพิสูจน์ถึงความจงใจ หรือประมาทเลินเล่อในการกระทำความผิดของผู้ผลิตสินค้าหรือผู้นำเข้า เป็นหน้าที่ภาระการพิสูจน์ของผู้ที่ได้รับความเสียหายตามระบบกฎหมายแพ่งเดิม กล่าวคือ หลักกฎหมายในเรื่องสัญญาหรือละเมิด เมื่อระบบกฎหมายเดิมไม่สามารถเยียวยาผู้เสียหายในยุคของการผลิตสินค้าจำนวนมาก ผลิตด้วยเทคโนโลยีขั้นสูงได้อย่างเพียงพอ ประเทศไทยจึงมีความจำเป็นต้องตรากฎหมายพระราชบัญญัติความรับผิด
ต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551 ขึ้นมาโดยมีการนำหลักความรับผิดโดยเคร่งครัดมาใช้ อันมีผลทำให้ผู้เสียหายไม่ต้องพิสูจน์ถึงความไม่ปลอดภัยของสินค้า โดยให้ภาระการพิสูจน์ตกเป็นหน้าที่ของผู้ประกอบการ ตลอดจนได้รับการชดใช้ค่าเสียหายที่เป็นธรรม

จากการศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมในพระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้า
ที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551 นี้ ผู้เขียนพบว่า ยังเกิดความไม่ชัดเจนของกฎหมายฉบับนี้ว่า มุ่งให้ความคุ้มครองผู้เสียหายในขอบเขตที่หมายรวมถึงใครบ้าง คุ้มครองแค่เฉพาะผู้บริโภคที่ได้ซื้อหรือใช้สินค้าที่ไม่ปลอดภัย
หรือหมายความรวมถึงผู้เสียหายตามความเป็นจริงอื่นที่เป็นบุคคลภายนอกซึ่งมิได้เป็นผู้บริโภค แต่ได้รับ
ความเสียหายจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัยด้วย เพราะเมื่อพิจารณาจากคำนิยามคำว่า “ผู้เสียหาย” ตามที่ปรากฏ
ในมาตรา 4 ของกฎหมายฉบับนี้ ดูเหมือนจะรวมถึง ผู้ได้รับความเสียหายทุกคนที่ได้รับความเสียหายจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย ไม่ว่าจะเป็นผู้บริโภคหรือผู้เสียหายอื่นที่เป็นบุคคลภายนอกซึ่งมิใช่ผู้บริโภค แต่เมื่อพิจารณาประกอบกับเจตนารมณ์ของกฎหมายหรือข้อกฎหมายบางมาตรา กลับพบว่ากฎหมายบัญญัติออกมา
ไม่สอดคล้องกับคำนิยามตามที่กล่าว เพราะในถ้อยคำหรือเนื้อความของเจตนารมณ์ หรือในบางมาตราของกฎหมายได้ถูกบัญญัติออกมาโดยเหมือนจะกล่าวถึงแต่เฉพาะผู้บริโภค เสมือนให้ตีความได้ว่ากฎหมาย
มุ่งคุ้มครองเฉพาะผู้เสียหายที่เป็นผู้บริโภคเท่านั้น เช่น ในเรื่องภาระการพิสูจน์ของผู้เสียหายหรือผู้มีสิทธิฟ้องคดีแทน ซึ่งผู้เขียนได้เห็นถึงปัญหาดังกล่าว จึงมีข้อเสนอแนะทางกฎหมายให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมข้อกฎหมายบางข้อ เพื่อให้สอดคล้องตามคำนิยามของผู้เสียหายตามที่ปรากฏ และทำให้กฎหมายพระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551 มีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น สมประโยชน์ต่อ
การให้ความคุ้มครองที่ครอบคลุมถึงทั้งผู้บริโภค หรือผู้เสียหายตามความเป็นจริงที่เป็นบุคคลภายนอกซึ่งมิได้เป็นผู้บริโภคตามแนวทางที่ควรจะเป็น โดยจัดทำเป็นร่างพระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย (ฉบับ..) พ.ศ. ....

เอกสารอ้างอิง

ชุลีภรณ์ วิริยะรัตนพร. ‘ความรับผิดทางละเมิดของบุคคลซึ่งเกี่ยวข้อง: กรณีศึกษาความเสียหายที่เกิด จากโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้าง’ (สารนิพนธ์ปริญญาโท หลักสูตรนิติศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัย ศรีปทุม, 2558), http://dspace.spu.ac.th/handle/123456789/4877 สืบค้นวันที่ 12 เมษายน 2561.

ปรีชา วนรัตน์. ทนายความ นักกฎหมาย. 3 เมษายน 2561. การสัมภาษณ์.

พนิดา ศรีสุราช. ทนายความ นักกฎหมาย. 3 เมษายน 2561. การสัมภาษณ์.

พรชัย เสตะจันทน์. ผู้จัดการฝ่ายกฎหมาย ทนายความ นักกฎหมาย บริษัทผลิตรถยนต์ญี่ปุ่นเอกชน. 2 เมษายน 2561. การสัมภาษณ์.

มานิตย์ จุมปา. คำอธิบายกฎหมายความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย (สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2554).

ศศิธร นิลสวีท. ความรับผิดในความเสียหายอันเกิดจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัยในกลุ่มประเทศอาเซียนบางประเทศ. วิทยานิพนธ์ปริญญานิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2558.

ศักดา ธนิตกุล. กฎหมายความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย, (พิมพ์ครั้งที่ 3, วิญญูชน 2559).

สรียา กาฬสินธุ์. ‘สรุปสาระสำคัญพระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551’ ใน เบญญาภา เมธาวราพร, (บทความเชิงลึกกรณีศึกษาเรื่อง: ความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย), http://knowledge.ocpb.go.th/uploads/article/attach/5c378992d0e501a68a423c3721bf3640.pdf. สืบค้นวันที่ 29 พฤศจิกายน 2561.

F. Nagase, Seizoubutsu Seikinin Hou no kaisetsu ‘คำอธิบายกฎหมายว่าด้วยความรับผิดในความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าไม่ปลอดภัย’, ในศักดา ธนิตกุล กฎหมายความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย, (พิมพ์ครั้งที่ 3, วิญญูชน 2559).

Howells, G. Comparative Product Liability (Hants: Dartmouth Publishing Company Limited, 1993),

ใน มานิตย์ จุมปา คำอธิบายกฎหมายความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจาก

สินค้าที่ไม่ปลอดภัย (สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2554).

Miller, R.L. and Jentz, G.A. Business Law Today: Texts and Summarized Cases, (8thedn, Thomson

Higher Education 2008).

Owen, D.G. Products Liability Law. (2ndedn. MN: Thomson/West, 2008).

เผยแพร่แล้ว

2024-03-28

รูปแบบการอ้างอิง

Tanametanont, V. (2024). ขอบเขตของผู้เสียหายตามพระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551. วารสารบัณฑิตกฎหมายเพื่อการพัฒนา, 1(1), 1–25. สืบค้น จาก https://so14.tci-thaijo.org/index.php/LAWFORDEV/article/view/484