ปัญหาการถูกกำจัดสิทธิของผู้บริโภคในการรีวิวสินค้า หรือบริการผ่านช่องทางออนไลน์

ผู้แต่ง

  • Kotchawan Khieokham -

คำสำคัญ:

การซื้อขายสินค้า หรือบริการผ่านช่องทางออนไลน์, รีวิวสินค้า หรือบริการผ่านช่องทางออนไลน์, การรีวิวสินค้า หรือบริการผ่านช่องทางออนไลน์

บทคัดย่อ

                     การซื้อขายสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์เป็นที่นิยมในปัจจุบันและส่งผลต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศไทยและการดำเนินชีวิตของผู้คนในยุคปัจจุบันเป็นอย่างมาก แต่ก็พบว่ามีปัญหาที่เกิดจากการซื้อขายสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ที่ตามมา                 อยู่หลายประการ กล่าวคือ ผู้บริโภคจะไม่สามารถทราบถึงลักษณะ รูปแบบ ราคา หรือลักษณะของสินค้านั้น และไม่สามารถทราบว่าการรีวิวสินค้าจากผู้รีวิวนั้นเป็นการรีวิวจากประสบการณ์จริงโดยตรง หรือเกิดจากการจ้างรีวิวสินค้าเพื่อก่อให้เกิดการแสวงหากำไร  ในภายหลัง ส่งผลให้เกิดปัญหาการขาดคำนิยามทางกฎหมายเกี่ยวกับการกำหนดหลักเกณฑ์ที่ใช้ในการวินิจฉัยว่าเป็นการรีวิวสินค้าหรือไม่ ไม่มีกฎหมายที่ใช้กำหนดหน้าที่ของผู้รีวิวสินค้าไว้โดยตรง ผู้บริโภคถูกจำกัดสิทธิจากการถูกลบ หรือปิดใช้งานการแสดงรีวิวสินค้า อีกทั้งไม่มีบทกำหนดโทษเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภคไว้ในกฎหมาย ทำให้ผู้บริโภคได้รับความเสียหายและไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการกระทำดังกล่าว

                    โดยการศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาความไม่ครอบคลุม   ในทางกฎหมายเกี่ยวกับการรีวิวสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ในประเทศไทย โดยมุ่งเน้นที่การขาดหลักเกณฑ์และวิธีการที่ชัดเจนในการกำหนดการรีวิวสินค้า รวมถึง                  การขาดมาตรการการคุ้มครองผู้บริโภคที่เป็นธรรมในการรีวิวสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ อีกทั้งยังมีช่องว่างในทางกฎหมายของบทกำหนดโทษที่จะนำมาวินิจฉัยว่าเป็นการกำจัดสิทธิของผู้บริโภคในการรีวิวสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์หรือไม่ ซึ่งอาจทำให้ผู้บริโภคได้รับความเสียหายจากการรีวิวที่ไม่เป็นความจริง ซึ่งหากมีหลักเกณฑ์ วิธีการและบทกำหนดโทษที่ชัดเจนก็จะทำให้ผู้บริโภคสามารถใช้สิทธิในการซื้อขายสินค้าและบริการผ่านช่องทางออนไลน์ได้ดียิ่งขึ้น

                    ดังนั้นผู้เขียนจึงขอเสนอให้ควรมีการบัญญัติกฎหมายของประเทศไทยเพิ่มเติม เพื่อเป็นการกำหนดสิทธิและหน้าที่ของผู้รีวิวสินค้าให้ชัดเจน รวมถึง          กำหนดบทลงโทษสำหรับการรีวิวที่ไม่เป็นธรรม และให้มีการเปิดเผยข้อมูลของผู้รีวิวสินค้าก่อนทำการรีวิว เพื่อคุ้มครองผู้บริโภคและทำให้การซื้อสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ได้อย่างโปร่งใสและเป็นธรรม โดยให้รัฐ หรือเจ้าหน้าที่ของรัฐสามารถลงโทษกับผู้กระทำความผิดภายใต้กรอบอำนาจหน้าที่ได้ทันทีตามแบบของประเทศสหรัฐอเมริกาและ              ประเทศออสเตรเลีย โดยมีการกำหนดโทษสำหรับการกระทำความผิดที่เกี่ยวกับการรีวิวสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ไว้เป็นการเฉพาะในพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ.2522 ในมาตรา 3 ที่ว่าด้วยเรื่องของคำนิยาม และเพิ่มมาตรา 22/1 ว่าด้วยเรื่องของ               บทกำหนดโทษเกี่ยวกับการรีวิวสิน้คาเพิ่มเติม เพื่อเป็นการคุ้มครองผู้บริโภคและทำให้การซื้อสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์เป็นไปอย่างโปร่งใสและเป็นธรรม  

เอกสารอ้างอิง

กรมพัฒนาธุรกิจการค้า. “5 เหตุผลการขายของออนไลน์ทำไมต้องมีรีวิว.” วารสาร

กรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD) 9 (สิงหาคม 2563): 15.

ครูทีม. การประเมินความน่าเชื ่อถือของข้อมูล. ค้นวันที ่ 18 กันยายน 2567 จาก

https://teemtaro.com/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%

จิ ๊ด เศรษฐบุตร, หลักกฎหมายแพ่งลักษณะนิติกรรมและสัญญา, พิมพ์ครั ้งที ่ 4 (กรุงเทพ:

โครงการตำราและเอกสารประกอบการสอน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2556),

หน้า 268.

ธนภรณ์ นวลชื ่น. ปัญหาความรับผิดของอินฟลูเอนเซอร์ (Influencer) ในการโฆษณา

รีวิวสินค้า (สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ,

. หน้า 26

รศ. คณาธิป ทองรวีวงศ์. กฎหมายสำคัญที่นักรีวิวออนไลน์สร้างคอนเทนต์ควรรู้.

ค้นวันที่ 10 กันยายน 2567 จาก

https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/94296-law-

ศาสตราจารย์ ดร.นนทวัขร์ นวตระกูลพิสุทธิ์. การคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคตามสัญญา

ผู้บริโภค. ค้นวันที่ 1 มีนาคม 2568 จาก

https://law.tu.ac.th/tulawinfographic14/

สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ กระทรวงดิจิทัลเพื ่อเศรษฐกิจและสังคม.

ข้อเสนอแนะมาตรฐานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื ่อสารที ่จำเป็นต่อ

ธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ว่าด้วยการรวบรวม กลั ่นกรอง และเผยแพร่รีวิว

ของผู ้ บริโภคบนช่องทางออนไลน์ . ค้นวันที ่ 11 กันยายน 2567 จาก

https://www.etda.or.th/getattachment/c06a3d36-799e-493b-96cb-

สภาองค์กรของผู้บริโภค. สายรีวิวต้องดู รีวิวสินค้ายังไง ไม่เสี่ยงถูกฟ้องหมิ่น. ค้นวันที่ 10

กุมภาพันธ์ 2568 จาก https://www.tcc.or.th/tcc_media/review-sue-for-

defamation/

ปิยมาภรณ์ ช่วยชูหนู. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจซื้อสินค้าผ่านทางสังคมออนไลน์

( สารนิ พนธ์ปริญญามหาบัณฑิต คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2559), หน้า 44.

ConductorOne. User Access Reviews: Process & Best Practices Checklist,

Retrieved March 20. 2025 from

https://www.conductorone.com/guides/user-access-reviews-best-

practices-

Digimusketeers. 5 ข้อควรรู ้สำหรับนักรีวิวที ่ดีต้องมีคุณสมบัติอย่างไร. ค้นวันที ่ 17

กันยายน 2567 จาก https://digimusketeers.co.th/blogs/5-things-for-

good-reviewer

PDPA Generation Be Like a Pr., สิทธิของเจ้าของข้อมูล (Data Subject) ตาม PDPA

มีอะไรบ้าง และผู ้ประกอบการควรเตรียมพร้อมอย่างไร. ค้นวันที ่ 10 มิถุนายน

จาก https://pdpa.pro/blogs/rights-of-data-subject-pdpa

TakraOnline. การลบหรือปิดใช้งานการแสดงรีวิวสินค้า. ค้นวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2568

จาก https://takraonline.com/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8

5-วารสารบัณฑิตกฎหมายเพื่อการพัฒนา-ปัญหาการถูกกำจัดสิทธิของผู้บริโภคในการรีวิวสินค้า  หรือบริการผ่านช่องทางออนไลน์

เผยแพร่แล้ว

2024-09-30

รูปแบบการอ้างอิง

Khieokham, K. (2024). ปัญหาการถูกกำจัดสิทธิของผู้บริโภคในการรีวิวสินค้า หรือบริการผ่านช่องทางออนไลน์. วารสารบัณฑิตกฎหมายเพื่อการพัฒนา, 2(2), 77–100. สืบค้น จาก https://so14.tci-thaijo.org/index.php/LAWFORDEV/article/view/1745