ปัญหาทางกฎหมายเรื่องความรับผิดในสัญญาที่ยังไม่เกิด
คำสำคัญ:
ความรับผิดก่อนสัญญา, ความรับผิด, ควาทเสียหายบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักความรับผิดก่อนสัญญาของประเทศไทย ประเทศฝรั่งเศส และประเทศอิตาลี และเพื่อศึกษาเชิงวิเคราะห์และเปรียบเทียบ ถึงนิยาม ความชัดเจนของหลักความรับผิด
ก่อนสัญญา และการตีความของนักกฎหมาย โดยนำแนวทางการปรับใช้ของต่างประเทศมาเปรียบเทียบกับของประเทศไทย เพื่อนำมาแก้ไขปรับปรุงให้มีการนำหลักการความรับผิดก่อนสัญญามาใช้อย่างมีประสิทธิภาพ
จากการศึกษาพบว่าในประเทศอิตาลี และประเทศฝรั่งเศสได้มีการนำหลักความรับผิดก่อนสัญญามาปรับใช้ในในปัจจุบัน โดยมีแนวทางการปรับใช้ที่ค่อนข้างคล้ายกัน อีกทั้งประเทศอิตาลียังได้นำบทบัญญัติ
หลักความรับผิดก่อนสัญญามาไว้ในประมวลแพ่งและพาณิชย์ ทำให้มีการตีความอย่างชัดเจนและไปในแนวทางเดียวกัน อีกทั้งเพื่อคุ้มครองสิทธิและเยียวยาให้แก่คู่กรณีที่มีความสุจริตอย่างเป็นธรรม ในขณะที่ประเทศไทยยังคงมีความไม่แน่ชัดในเรื่องของนิยาม และการนำหลักความรับผิดก่อนสัญญามาปรับใช้ในปัจจุบัน เนื่องด้วยนักวิชาการบางท่านก็มีความคิดที่เห็นด้วยและไม่เห็นด้วยกับหลักการนี้ อีกทั้งในประมวลกฎหมายก็ไม่ได้
มีบัญญัติถึงเรื่องนี้ไว้ ทำให้เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นในเรื่องความรับผิดก่อนสัญญา ก็อาจต้องนำหลักกฎหมายที่มีอยู่มาปรับใช้ และส่วนมากมักจะปรับใช้ไม่ค่อยได้ เนื่องจากองค์ประกอบความผิดไม่ตรงกัน ทำให้อาจเกิด
ความไม่เป็นธรรมแก่คู่กรณีฝ่ายสุจริต จากการไม่มีบทบัญญัติหรือนิยามที่จะใช้ในการเยียวยาผู้เสียหายได้
ด้วยเหตุนี้จึงสมควรมีการแก้ไขถึงนิยาม และการนำหลักความรับผิดของสัญญามาปรับใช้ในประเทศไทย เหมือนกับประเทศอิตาลีและฝรั่งเศส อีกทั้งยังสมควรพิจารณาบัญญัติกฎหมายลงในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ดังเช่นประเทศอิตาลี เนื่องจากหลักความรับผิดก่อนสัญญามีความสำคัญในแง่ของก่อให้เกิดความเป็นธรรมแก่บรรดาคู่กรณีซึ่งดำเนินการโดยสุจริต โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่คู่กรณีได้อุทิศทั้งเวลาและทรัพยากรอย่างมีนัยสำคัญในการเตรียมการเพื่อการเข้าทำสัญญา นอกจากนี้ หลักการดังกล่าวยังเป็นกลไกในการป้องปรามมิให้มีการเจรจาโดยไม่สุจริตหรือด้วยเจตนาหลอกลวง จึงถือได้ว่าเป็นการวางบรรทัดฐานที่ดีสำหรับกระบวนการเจรจาในทางกฎหมาย
เอกสารอ้างอิง
จิ๊ด เศรษฐบุตร. (2539). หลักกฎหมายแพ่ง: ลักษณะละเมิด. กรุงเทพฯ: คณะนิติศาสรต์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
จำปี โสตถิพันธ์. (2548). หลักความรับผิดก่อนสัญญา (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: วิญญูชน
ศนันท์กรณ์ โสตถิพันธุ์. (2567). คำอธิบายนิติกรรมสัญญา (พิมพ์ครั้งที่ 26). กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
เสนีย์ ปราโมช. (2520). ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยนิติกรรมและหนี้ เล่ม1. กรุงเทพฯ: นิติบรรณการ.
จำปี หยกอุบล. (2534). วารสารนิติศาสตร์. หลัก Culpa in Contrahendo ในกฎหมายสัญญา, 21, 119.
ไพจิตร ปุญญพันธุ์. (2547). ความรับผิดก่อนสัญญากับความรับผิดซ้อนกัน. นิตยสารดุลพาห (14), 14.
นัฐติยา ต้นตระกูลวาณิชย์. (2561). ปัญหาทางกฎหมายเรื่องนี้ก่อนสัญญา (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย). สืบค้นจาก https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/3002/
พรชนิตว์ สงวนศักดิ์. (2566). ค่าเสียหายสำหรับความรับผิดก่อนสัญญา (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. สืบค้นจาก http://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2023/TU_2023_6301033178_19077_29009.pdf
กิตติศักดิ์ ปรกติ. (2567, มกราคม). หลักสุจริตและเหตุเหนือความคาดหมายในการชำระหนี้. เอกสารประกอบการสอนวิชาความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมาย, กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Bianca C.M. (1985). Diritto Civile : Il Contratto. Milano: Giuffrè
Groffrey Samuel & Jae Rinkes. (1996). law of obligations and legal remedies. London: Cavendish Publish limited
Lawson F.H.& Aton A.E. (1963). Introduction to French Law (2nd edn). Oxford: Clarendon Press.
Nicholas B. (1992). The French Law of Contract. London: Butterworth
Nigel G. Foster. (1993). German Law and Legal System. Oxford: Blackstone Press Limited.
Pietro Rescigno. (1983). Manuale del diritto Privato Italiano. Napoli: Jovene Editore.
Kesseler F.& Fine E. Culpa in contrahendo, Bargaining in Good Faith and Freedom of Contract : A Comparative Study. Harv.L.Rew, 1964(77), 401.