ศึกษาหลักคำสอนที่ปรากฏในบุญข้าวประดับดินของชาวอีสาน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักคำสอนในทางพระพุทธศาสนาที่ปรากฏในบุญข้าวประดับดินของชาวอีสานพบว่ามีหลักธรรมปรากฏในพิธีกรรมอยู่หลายประการได้แก่คำสอนเรื่องความกตัญญูเรื่องความสามัคคีหลักสังคหวัตถุ 4 เป็นต้นหลักธรรมเหล่านี้เป็นหลักธรรมที่ปรากฏในการทำบุญข้าวประดับดินของชาวอีสานอันเป็นสาระสำคัญของงานบุญและเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาหลายปี ตามความเชื่อของการทำบุญอุทิศให้กับเปรตญาติที่ล่วงลับไปแล้วซึ่งการทำในลักษณะนี้ แสดงให้เห็นถึงความกตัญญูกตเวที ความเมตตากรุณาความเคารพรักที่ตนมีต่อท่านผู้จากไปแต่อีกส่วนหนึ่งยังมีความเชื่อว่าเป็นการทำตามประเพณีที่ทำตามสืบๆ กันมา ยังเข้าใจว่าทำไปเพื่ออุทิศให้เปรต ทำไปเพื่ออุทิศให้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปเท่านั้นหลักพุทธธรรมที่ปรากฏในประเพณีบุญข้าวประดับดินได้ส่งผลต่อสังคมหลายด้าน คือ ด้านความเชื่อ ด้านจิตใจ ในด้านของจิตใจนั้นเมื่อชาวบ้านทำบุญแล้วย่อมมีความสุขใจเกิดขึ้นเพราะการทำบุญนั้นจะต้องถึงพร้อม คือ ตั้งแต่ขณะคิดขณะทำและหลังจากทำ ซึ่งใจต้องผ่องใสอิ่มอกอิ่มใจสดชื่น และรักษาความแนบแน่นของชาวอีสานเอาไว้ ทำให้ประชาชนมีความรวมมือและสร้างความสุขทั้งในชุมชนและหมู่บ้านมีการรวมญาติมิตร เพื่อนพ้องทุกคนที่เกี่ยวข้องทุกคนร่วมมือร่วมใจกันทำบุญข้าวประดับดิน