การจัดการน้ำท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วมขององค์กรผู้ใช้น้ำรอบบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ ตามหลักอปริหานิยธรรม

ผู้แต่ง

  • ประสูตร แก้วนิ่ม องค์กรผู้ใช้น้ำรอบบึงบอระเพ็ด

DOI:

https://doi.org/10.14456/jpais.2025.1

คำสำคัญ:

การจัดการน้ำท้องถิ่น, การมีส่วนร่วม , หลักอปริหานิยธรรม

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนวทางในการจัดการน้ำท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วมขององค์กรผู้ใช้น้ำรอบบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ ตามหลักอปริหานิยธรรม เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี ประกอบด้วย การวิจัยเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่างโดยใช้วิธีการสุ่มจำนวน 362 คน จากผู้ลงทะเบียนผู้ใช้น้ำทั้งหมด รวมจำนวน 3,723 คน โดยใช้แบบสอบถาม ที่มีความเชื่อมั่นค่า .981 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญโดยการเลือกแบบเจาะจง จำนวน 20 รูป/คน ใช้วิธีการสัมภาษณ์และวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนา ผลการวิจัย พบว่า 1) การจัดการประชุมขององค์กรผู้ใช้น้ำ สมาชิกควรเพิ่มบทบาทของตนในการแสดงความคิดเห็น เพื่อให้ภาครัฐได้ตระหนักรู้ถึงความต้องการขององค์กรอย่างแท้จริง 2) ในการจัดประชุมสมาชิกควรเพิ่มการมีบทบาทของตนอยู่รับฟังข้อเสนอแนะหรือแนวทางที่หน่วยงานภาครัฐจะมอบให้จนสิ้นสุดการประชุม 3) สมาชิกองค์กรผู้ใช้น้ำมีกฎกติกาที่พึงปฏิบัติร่วมกัน และไม่มีสมาชิกคนใดพึงละเมิดกติกานั้น 4) สมาชิกองค์กรผู้ใช้น้ำได้ให้ความเคารพและรับฟังคำแนะนำผู้เชี่ยวชาญ หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมถึงการเคารพการตัดสินใจของประธานองค์กรผู้ใช้น้ำ
5) สมาชิกต่างยอมรับฟังความคิดเห็นของเพื่อนสมาชิกด้วยกัน 6) ในการบริหารจัดการน้ำที่ดีสมาชิกองค์กรผู้ใช้น้ำ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรดูปริมาณน้ำในแต่ละปีเพื่อสร้างความเข้าใจร่วมกันในการบริหารจัดการน้ำเพื่อป้องกันมิให้เกิดปัญหาการขาดแคลนน้ำ รวมถึงการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตหรือการนำนวัตรกรรมใหม่ ๆ มาประยุกต์ใช้ และ 7) การให้ความร่วมมือระหว่างสมาชิกองค์กรผู้ใช้น้ำกับภาครัฐ กล่าวคือ เมื่อเกิดปัญหาน้ำท่วมหรือภัยแล้งซึ่งเป็นปัญหาที่เกิดจากภัยธรรมชาติทุกปี สมาชิกองค์กรผู้ใช้น้ำควรตระหนักและเรียนรู้ในการป้องกันเมื่อเกิดปัญหา

เอกสารอ้างอิง

จีรนันท์ ยายะวงษ์ และกัมปนาท วงษ์วัฒนพงษ์. (2564). แนวทางการบริหารจัดการปัญหาภัยแล้งในเขตพื้นที่องค์การบริหารส่วนตำบลโป่งแดง อำเภอเมืองตาก จังหวัดตาก. Journal of Modern Learning Development, 6(2), 86–99.

ณพล อนุตตรังกูร.(2566).ระบบการบริหารจัดการน้ำ ในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด. (รายงานการวิจัย). มหาวิทยาลัยมหิดล.

บุผาชาติ จันทร์หอม.(2564). แนวทางการพัฒนาการมีส่วนร่วมของประชาชน ในการจัดการน้ำสู่ยั่งยืน. Journal of Roi Kaensarn Academi, 6(6), 340-356.

พนิดา พุทธรัตน์รักษา และอุ่นเรือน เล็กน้อย. (2564). ผลกระทบและการยอมรับการทำนาแบบ เปียกสลับแห้งเพื่อการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของชาวนาในอำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี.วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(1), 134-141.

ภานุวัฒน์ แก้วแหยม. (2563). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น กรณีศึกษา องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยหิน อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี. [วิทยานิพนธ์ปริญญาโทไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ.(2566). ยุทธศาสตร์การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ. http://www.onwr.go.th/?page_id=4207

องค์การกองทุนสัตว์ป่าโลกสากล. (2567). สถานการณ์น้ำจืดของโลก และประเทศไทย. https://www.wwf.or.th/what_we_do/wetlands_and_production_landscape/freshwater/

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

13-09-2025

รูปแบบการอ้างอิง

แก้วนิ่ม ป. . (2025). การจัดการน้ำท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วมขององค์กรผู้ใช้น้ำรอบบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ ตามหลักอปริหานิยธรรม. วารสารรัฐประศาสนศาสตร์และสหวิทยาเพื่อสังคม, 1(1), e1840. https://doi.org/10.14456/jpais.2025.1