พระสงฆ์สร้างสุข : การพัฒนาศักยภาพพระนิสิตเพื่อเป็นผู้นำด้านการสร้างเสริม สุขภาวะในวัดและชุมชน ผ่านกระบวนการปฏิบัติศาสนกิจของมหาวิทยาลัย

ผู้แต่ง

  • พระครู สุตรัตนบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระมหาราชัน จิตฺตปาโล มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระธีรวีร์ คุตฺตจิตฺโต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การปฏิบัติศาสนกิจ, การพัฒนาศักยภาพ, สุขภาวะ, พระนิสิตมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอพัฒนาการและแนวทางการพัฒนาศักยภาพพระนิสิตเพื่อเป็นผู้นำด้านการสร้างเสริมสุขภาวะในวัดและชุมชน ผ่านกระบวนการปฏิบัติศาสนกิจของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย โดยศึกษาจากเอกสารและประสบการณ์การดำเนินงานร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556-2566 ผลการศึกษาพบว่า การปฏิบัติศาสนกิจมีพัฒนาการที่สำคัญ 4 ระยะ ได้แก่ 1) การพัฒนาหลักสูตรธรรมทายาท 2) การสร้างต้นแบบพระธรรมทายาทเพื่อการพัฒนาสังคม 3) การขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การปฏิบัติศาสนกิจสู่การสร้างสังคมสุขภาวะ และ 4) การพัฒนาสุขภาวะทางปัญญาในองค์กรวัดและชุมชน จากการถอดบทเรียนนำไปสู่การพัฒนาหลักสูตร "สงฆ์สร้างสุข" ซึ่งประกอบด้วย 3 โมดูลหลัก คือ 1) อุดมการณ์พระพุทธศาสนากับปฏิบัติการทางสังคมสุขภาวะ 2) ความรอบรู้ด้านสุขภาพ การดูแลสุขภาพ สิทธิและการสื่อสารเพื่อสุขภาพ และ 3) การจัดการโครงการ การสานพลังเครือข่าย และบูรณาการทรัพยากรเพื่อสร้างเสริมสุขภาวะองค์กรสงฆ์และชุมชน โดยมุ่งหวังให้พระนิสิตสามารถเป็นผู้นำด้านการสร้างเสริมสุขภาวะในวัดและชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

กองกิจการนิสิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2565). รายงานผลการดำเนินงานโครงการพัฒนาศักยภาพพระนิสิตสู่การเป็นผู้นำด้านสุขภาวะ ประจำปี 2565. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

กองกิจการนิสิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2566). รายงานผลการดำเนินงานโครงการปฏิบัติศาสนกิจ ปีการศึกษา 2566. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ และคณะ. (2562). สุขภาพสังคม: จากแนวคิดสู่ปฏิบัติการ. นนทบุรี: สำนักวิจัยสังคมและสุขภาพ.

พระเทพปวรเมธี และคณะ. (2565). คู่มือการปฏิบัติศาสนกิจ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาสุทิตย์ อาภากโร. (2564). การพัฒนารูปแบบการปฏิบัติศาสนกิจของพระนิสิตมหาวิทยาลัยสงฆ์. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 12(1).

พระมหาสุทิตย์ อาภากโร และคณะ. (2563). การพัฒนาระบบการปฏิบัติศาสนกิจของมหาวิทยาลัยสงฆ์. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์, 16(2).

พระราชปริยัติกวี. (2564). การบูรณาการพันธกิจมหาวิทยาลัยสงฆ์เพื่อรับใช้สังคม. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 12(1).

พระราชปริยัติกวี. (2564). การปรับตัวของสถาบันสงฆ์ในยุค VUCA. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 12(2), 1-18.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2565). แผนพัฒนามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในช่วงแผนพัฒนาการศึกษาระดับอุดมศึกษา ระยะที่ 13 (พ.ศ.2566-2570). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2565). การถอดบทเรียนโครงการพัฒนาสุขภาวะวัดและชุมชน. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2565). รายงานประจำปี 2565. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-11-04

รูปแบบการอ้างอิง

สุตรัตนบัณฑิต พ., จิตฺตปาโล พ., & คุตฺตจิตฺโต พ. (2024). พระสงฆ์สร้างสุข : การพัฒนาศักยภาพพระนิสิตเพื่อเป็นผู้นำด้านการสร้างเสริม สุขภาวะในวัดและชุมชน ผ่านกระบวนการปฏิบัติศาสนกิจของมหาวิทยาลัย. วารสารพระธรรมทูต, 4(1), 30–43. สืบค้น จาก https://so14.tci-thaijo.org/index.php/Dhammaduta/article/view/1127

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ