การใช้สติปัฏฐาน 4 ในการเสริมสร้างความสัมพันธ์กับครอบครัว
คำสำคัญ:
การสื่อสาร, ความเข้าใจ, ความสัมพันธ์ในครอบครัว, สติปัฏฐาน 4บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มุ่งเน้นศึกษาการใช้สติปัฏฐาน 4 ในการเสริมสร้างความสัมพันธ์กับครอบครัวเนื่องจากว่า ความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัวเป็นปัจจัยสำคัญต่อความสุข ความเข้าใจ ความอบอุ่น รวมถึงการพัฒนาอารมณ์และจิตใจของสมาชิกในบ้าน ปัญหาหลักของครอบครัวในปัจจุบัน คือการขาดการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพและความเข้าใจซึ่งกันและกัน ดังนี้แนวคิดการนำสติปัฏฐาน 4 ซึ่งประกอบด้วย การมีสติระลึกรู้อารมณ์ที่เกิดขึ้นกับกาย เวทนา จิต และธรรม มาช่วยเสริมสร้างความสัมพันธ์ให้กับครอบครัว จึงเป็นสิ่งสำคัญต่อการสร้างความตระหนักรู้ในความรู้สึกของตนเองและความรู้สึกของบุคคลอื่นทั้งแก่บุคคลในครอบครับและบุคคลภายนอก เพื่อให้เรามีสติในการฟังและพูดคุยกับบุคคลอื่น จากการศึกษาชี้ให้เห็นว่า การประยุกต์ใช้สติปัฏฐาน 4 ช่วยเพิ่มความตระหนักรู้ในอารมณ์และความคิดของตนเองและผู้อื่น ส่งเสริมการสื่อสารและการตอบสนองอย่างเข้าใจและเมตตา นำไปสู่การพัฒนาตนเองและชีวิตที่มีความหมายยิ่งขึ้น อันเป็นรากฐานสำคัญของความสัมพันธ์ในครอบครัว ช่วยลดความขัดแย้ง เพิ่มความเข้าใจและความผูกพันในครอบครัว โดยเฉพาะในยุคปัจจุบันที่ครอบครัวเผชิญกับปัญหาการขาดการสื่อสารอย่างลึกซึ้ง การเจริญสติอย่างต่อเนื่องจะช่วยให้เกิดความสงบภายในครอบครัว นำไปสู่ความสัมพันธ์ที่มั่นคงและยั่งยืนในระยะยาว
เอกสารอ้างอิง
คณาจารย์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, (2555), ธรรมะภาคปฏิบัติ 1, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ปราณี, พ. (2565). ความไว้วางใจและความสัมพันธ์ในสังคมไทย. วารสารจิตวิทยาและสังคม, 9(3), 112-125.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), (2552) พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์, [ออนไลน์], แหล่งที่มา: http://th. wikipedia. org/wiki/. {7 มกราคม 2568}
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี, (2557), มหาสติปัฏฐานสูตร, [ออนไลน์], แหล่งที่มา: http://th. wikipedia. org/wiki/ มหาสติปัฏฐานสูตร. {7 มกราคม 2568}
ศรีสมบัติ, ก. (2563). การสื่อสารและความสัมพันธ์ในชุมชน. วารสารการพัฒนาสังคม, 5(1), 34-45.
สมชาย, ว., & วรรณา, น. (2564). การจัดกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์ในชุมชน. วารสารการบริหารการพัฒนาชุมชน, 3(2), 67-78.
สร้อยตระกูล อรรถมานะ. (2525). หลักมนุษย์สัมพันธ์. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สุภาวดี ศรีสวัสดิ์. (2563). ปัจจัยที่มีผลต่อความสุขของประชาชนในกรุงเทพมหานคร. วารสารจิตวิทยาและพฤติกรรมศาสตร์, 26(1), 25-40.
สุภีร์ ทุมทอง. (2552). สติปัฏฐาน 4 : เส้นทางตรงสู่พระนิพพาน. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ขุมทองอุตสาหกรรมและการพิมพ์จำกัด.
อรรถกถา ทีฆนิกาย. (2552). มหาวรรค มหาสติปัฏฐานสูตร, อรรถกถาพระไตรปิฎก, [ออนไลน์], แหล่งที่มา : http://th.wikipedia. org/wiki/ {7 มกราคม 2568}
Bagwell, C. L., & Schmidt, M. E. (2011). Friendships in Childhood and Adolescence. New York: Guilford Press.
Bowlby, J. (1988). A Secure Base: Parent-Child Attachment and Healthy Human Development. Basic Books.
Cherlin, A. J., & Furstenberg, F. F. Jr. (1986). The New American Grandparent: A Place in the Family, A Life Apart. Basic Books.
Duck, S. (1994). Meaningful relationships: Talking, sense, and relating. Sage.
Dunn, J. (2002). Sibling Relationships. Harvard University Press.
Fehr, B. (1996). Friendship Processes. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Goleman, D. (1998). Working with emotional intelligence. Bantam Books.
Gottman, J. M., & Silver, N. (1999). The seven principles for making marriage work. Three Rivers Press.
Hartup, W. W., & Stevens, N. (1997). Friendships and adaptation in the life course. Psychological Bulletin, 121(3), 355-370.
Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44(1), 1-25.
Locke, E. A., & Latham, G. P. (2002). Building a practically useful theory of goal setting and task motivation: A 35-year odyssey. American Psychologist, 57(9), 705.
Pahl, R. (2000). On Friendship. Cambridge: Polity Press.
Rawlins, W. K. (2009). The Compass of Friendship: Narratives, Identities, and Dialogues. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2013). Organizational behavior. Prentice Hall.
Rossi, A. S., & Rossi, P. H. (1990). Of Human Bonding: Parent-Child Relations Across the Life Course. Aldine de Gruyter.
Smetana, J. G. (2011). Adolescents, families, and social development: How teens construct their worlds. Wiley-Blackwell.
Smith, J. (2022). Techniques for Mindfulness and Breathing Exercises. Mindfulness Journal, 12(3), 45-48.
Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological Review, 93(2), 119–135. [Online], Revealed : https://doi.org/10.1037/0033-295X.93.2.119 {January 7, 2025}
Tudor-Locke, C., Schuna, J. M., Jr., Barreira, T. V., Mire, E. F., & Katzmarzyk, P. T. (2015). Improving the public health relevance of adults’ accelerometer-determined activity: A new metric. Medicine and Science in Sports and Exercise.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 มจร สุรนารีสาร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
