การปฏิบัติกรรมฐานเพื่อบำบัดความเครียดในการทำงาน
คำสำคัญ:
การปฏิบัติกรรมฐาน, การบำบัด, ความเครียดบทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มุ่งเน้นศึกษาการปฏิบัติกรรมฐานเพื่อบำบัดความเครียดในการทำงานที่ปรากฎในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาและเอกสารทางวิชาการเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมและการบำบัดความเครียด พบว่า กรรมฐานเป็นการฝึกจิตหรือการอบรมจิตให้สงบสงัดทำให้เกิดปัญญาสามารถระงับความทุกข์ได้ การฝึกอบรมจิตอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยลดความวุ่นวายและความเครียดที่เกิดกับร่างกายและจิตของเราได้ กรรมฐานเป็นหลักปฏิบัติเพื่อการรู้แจ้ง บุคคลควรเจริญหรือทำให้เกิดขึ้นในตน เพราะเป็นวิธีบริหารจิต ให้อยู่กับปัจจุบัน มีความสงบนิ่ง ไม่ฟุ้งซ่าน ไม่กระวนกระวาย เมื่อสุขภาพจิตดี ก็จะส่งผลให้สุขภาพกายดีไปด้วย โดยไม่ต้องใช้ทุนมากมายในการรักษา เพียงแค่ใช้เวลา ความเพียรพยาม ความอดทน ในการบำบัดและการฝึกฝนเรียนรู้อยู่กับความเป็นจริงให้ได้ในปัจจุบัน ฉะนั้น การปฏิบัติกรรมฐานจึงเป็นวิธีการที่มีผลโดยตรงต่อการบำบัดรักษาความเครียดของมนุษย์ได้เป็นอย่างดี การปฏิบัติตนให้มีสุขภาพจิตที่ดี สุขภาพกายที่แข็งแรง จะช่วยรักษาความสมดุลของร่างกาย จิตใจและอารมณ์ ผ่อนคลายความตึงเครียด บรรเทาอาการเจ็บปวด รักษาโรคซึมเศร้า และอาการนอนไม่หลับได้ ส่วนวิปัสสนากรรมฐานเป็นการเจริญปัญญา ทำให้เกิดความรู้ความเข้าใจอย่างแจ่มแจ้งในหลักไตรลักษณ์ คือ มีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไปในที่สุด นำไปสู่ภาวะการปล่อยวางหรือความไม่ยึดมั่นถือมั่นในสิ่งที่เกิดขึ้น เป็นทางปฏิบัติเพื่อให้มีสุขภาพจิตและสุขภาพกายดีขึ้นในสถานการณ์ปัจจุบัน
เอกสารอ้างอิง
กนกรัตน์ สายเชื้อ. (2536). ความเครียดในการปฏิบัติงานการเงินและบัญชีของครูโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานการประถมศึกษา จังหวัดมุกดาหาร. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒมหาสารคาม.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2540). คู่มือคลายเครียด, นนทบุรี: กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.
_________________________ (2542). คู่มือคลายเครียดด้วยตนเอง, กรุงเทพฯ: กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.
ชูทิตย์ ปานปรีชา. (2539). “ความเครียด” ในจิตวิทยาทั่วไป. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ดวงมณี จงรักษ์. (2549). ทฤษฎีการให้การปรึกษาและจิตบำบัดเบื้องต้น. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ ส.ส.ท.
ปัณณวัฒน์. (2548). ฝึกสมาธิอย่างง่ายๆ คลายทุกข์ มีสติ. กรุงเทพฯ: บริษัท ไพลินบุ๊คเน็ต จำกัด.
ผุสดี โตสวัสดิ์. (2562). การบำบัดรักษาโรคด้วยวิธีการปฏิบัติกรรมฐาน. วารสารปรัชญาปริทรรศน์, 24(2): 1-17.
พรมงคล ฉันท์รัตนโยธิน. (2561). สมาธิและพุทธจิตช่วยบำบัดความเครียด. วารสารพุทธจิตวิทยา, 3(2)
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2552). พุทธธรรมฉบับปรับปรุงและขยายความ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรราชวิทยาลัย. (2538). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 มจร สุรนารีสาร

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
