จิตสาธารณะในมุมมองอิสลาม

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นการศึกษาเชิงเอกสาร มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาทฤษฎีนิยามเกี่ยวกับจิตสาธารณะ 2) ศึกษาวิเคราะห์การประยุกต์ใช้จิตสาธารณะตามหลักการอิสลาม โดยใช้รูปแบบการวิจัยคุณภาพ (Qualitative Research) ข้อมูลได้จากเอกสารเป็นหลักคือ ข้อมูลปฐมภูมิจากอัลกุรอาน อัสสุนนะฮฺ และจากหนังสือ สิ่งพิมพ์ อินเทอร์เน็ต บทความวิชาการ เอกสารและงานวิจัยต่าง ๆ        ที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาวิเคราะห์พบว่า

1.จิตสาธารณะถือเป็นความตระหนักที่สำคัญของมุสลิมถึงปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคม ทำให้เกิดความรู้สึกปรารถนาที่จะช่วยเหลือสังคมต้องการเข้าไปแก้วิกฤตการณ์โดยรับรู้ถึงสิทธิควบคู่ไปกับหน้าที่และความรับผิดชอบสำนึกตามหลักคำสอนทางศาสนา ดังนั้นแนวทางในการประยุกต์ใช้จิตสาธารณะของมุสลิมในสังคมจะเกิดขึ้นได้จากการสัมผัสอยู่กับความจริง การปลูกฝังอบรมการฝึกปฏิบัติ สิ่งเหล่านี้จะค่อยๆโน้มน้าวจิตใจของบุคคลให้เกิดจิตสำนึกที่ถูกต้องและการสร้างจิตสาธารณะให้เกิดขึ้นในตัวบุคคล ดังนั้นสถาบันทางสังคมหลายภาคส่วนได้แก่ สถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา สถาบันศาสนา และสถาบัน สื่อมวลชนจึงต้องเข้ามาร่วมมือกันสร้างจิตสาธารณะของคนในสังคม

2.การมีจิตสาธารณะในอิสลามนั้นจำเป็นจะต้องนำหลักคำสอนทางศาสนามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดในสังคม เนื่องจากการมีจิตสาธารณะและช่วยเหลือผู้อื่นนั้นถือเป็นคุณธรรมและความดีงามของมุสลิมที่จำเป็นอย่างยิ่งจะต้องสร้างความเสียสละและความมีน้ำใจให้ติดเป็นกิจนิสัย ศาสนาอิสลามจึงมีแนวทางทมี่ส่งเสริมให้มุสลิมมีความตระหนักบนหนทางแห่งการมีจิตสาธารณะและช่วยเหลือซึ่งกันและกันในทุกๆด้าน ทั้งในด้านกำลัง คำพูด อาหาร ทรัพย์สิน การให้วิชาความรู้ การช่วยเหลือทั้งด้านดุนยาและด้านศาสนา โดยที่สิ่งเหล่านี้นั้นเริ่มต้นจากการมีน้ำใจ การแบ่งปันซึ่งกันและกัน การไม่เอาเปรียบต่อบุคคลอื่น และการเห็นเเก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตน ดังนั้นการนำหลักคำสอนเหล่านี้มาประยุกต์ใช้ในด้านจิตสาธารณะจึงเป็นรูปแบบหนึ่งในการช่วยเหลือและพัฒนาสังคมให้ดียิ่งขึ้นต่อไป

คำสำคัญ : จิตสาธารณะ, มุมมอง, อิสลาม.