มจร สุรนารีสาร

เชื่อแบบสุโขทัย : มุ่งหน้าสู่สวรรค์ หันหลังให้นรก

ธีรวิชญ์ วงษ์วีรสุวรรณ — 2024-11-07

หนังสือเรื่อง เชื่อแบบสุโขทัย : มุ่งหน้าสู่สวรรค์ หันหลังให้นรก นี้ไม่ได้กล่าวถึงเฉพาะความเชื่อเรื่องบุญเรื่องบาปของชาวสุโขทัยเท่านั้น แต่ยังให้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับการทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ทำดีได้ขึ้นสวรรค์ ทำชั่วได้ลงนรก ถือเป็นหนังสือที่ให้แนวคิดเรื่องบุญเรื่องบาปตามหลักเหตุผลทางพระพุทธศาสนาได้เป็นอย่างดี เหมาะสำหรับชาวพุทธควรมีไว้ศึกษาเพื่อเป็นเครื่องเตือนสติในการกระทำทางกาย ทางวาจาและทางใจให้ตั้งมั่นในการทำความดีอยู่เสมอจะได้ไม่พลาดทำผิดศีลผิดธรรม

บทบรรณาธิการ

Chokchai Chomnawang — 2024-11-07

วารสาร มจร สุรนารีสาร มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการศึกษาค้นคว้าและเผยแพร่ผลงานวิจัย ผลงานทางวิชาการ ทางด้านพระพุทธศาสนา ปรัชญา จริยศาสตร์ การศึกษา และสหวิทยาการด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ของนักวิจัย นักวิชาการ คณาจารย์ นิสิตนักศึกษาและบุคคลทั่วไป เพื่อเชื่อมโยงองค์ความรู้ทางด้านพระพุทธศาสนาและศาสตร์สมัยใหม่

ในวารสารฉบับปีที่ 1 เล่ม 3 นี้มีผลงานวิจัยที่ทรงคุณอย่างยิ่งเกี่ยวกับผลสัมฤทธิ์ทางศึกษาและการนำพุทธจริยศาสตร์มาใช้ในการต่อต้านการทุจริตของผู้บริหารบ้านเมือง ตลอดถึงผลงานด้านวิชาการเกี่ยวกับการนำหลักสัปปุริสธรรมมาใช้เป็นแนวทางการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่ตำรวจได้อย่างดียิ่ง และยังมีบทวิจารณ์หนังสือเกี่ยวกับความเชื่อเรื่องนรกสวรรค์อันเป็นผลของการทำดีและการทำบาป

ทางกองบรรณาธิการรู้สึกยินดีเป็นอย่างยิ่งและขอขอบคุณผู้แต่งทุกท่าน ที่ได้ส่งบทความอันทรงคุณค่าทรงภูมิปัญญาพร้อมด้วยองค์ความรู้ใหม่ๆ มาร่วมเผยแพร่ในวารสาร มจร สุรนารีสาร และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความร่วมมือทางวิชาการจากท่านเป็นอย่างดีในโอกาสต่อไป

การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนโดยใช้สื่อประสม เรื่อง สิ่งมีชีวิตรอบ ๆ ตัว ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาชั้นปีที่ 4 โรงเรียนวัดด่านช้าง

ขนิษฐา ภูฆัง — 2024-11-07

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในรายวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เรื่องสิ่งมีชีวิตรอบ ๆ ตัว โดยใช้การเรียนรู้แบบสื่อประสมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ก่อนเรียนและหลังเรียน (2) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนต่อการจัดการเรียนรู้แบบสื่อประสม กลุ่มประชากรที่ศึกษา ได้แก่ นักเรียนโรงเรียนวัดด่านช้าง ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 30 คน ใช้วิธีคัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และแบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติทดสอบที ผลการวิจัยพบว่า

(1) ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ในรายวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เรื่องสิ่งมีชีวิตรอบ ๆ ตัว โดยใช้การเรียนรู้แบบสื่อประสมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 นักเรียนมีคะแนนผลการทดสอบหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

(2) ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยสื่อประสม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด

พุทธจริยศาสตร์ประยุกต์เพื่อบูรณาการต่อต้านการทุจริตเชิงนโยบาย ในจังหวัดอุดรธานี

บุญเพ็ง สิทธิวงษา — 2024-11-07

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้พุทธจริยศาสตร์เพื่อบูรณาการนโยบายต่อต้านการทุจริต (2) เพื่อศึกษาวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการนำพุทธจริยศาสตร์ไปบูรณาการนโยบายต่อต้านการทุจริต และ (3) เพื่อนำเสนอแนวทางปฏิบัติในการนำพุทธจริยศาสตร์มาบูรณาการนโยบายต่อต้านการทุจริตเชิงนโยบายในจังหวัดอุดรธานี การวิจัยแบบผสมผสาน กลุ่มตัวอย่าง 400 คน และสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลหลัก 12 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ การวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ และการพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า:

(1) การประยุกต์ใช้พุทธจริยศาสตร์อยู่ในระดับปานกลาง เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านดังนี้ ด้านการติดตามและประเมินผล ด้านการกำหนดนโยบายของรัฐบาลและด้านการดำเนินนโยบายของรัฐบาล ตามลำดับ

(2) ปัจจัยที่มีผลต่อการนำพุทธจริยศาสตร์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ได้แก่ ด้านการมีส่วนร่วมของประชาชน ด้านความพึงพอใจในนโยบาย ด้านบทบาทของสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน ด้านบทบาทของสำนักงานป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติจังหวัด โดยมีค่าสัมประสิทธิ์คะแนนดิบ (b) เท่ากับ 381, .299, .156, .138 และ. 074 ตามลำดับ

(3) ควรสร้างการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติหน้าที่โดยมีหลักพุทธจริยธรรมเป็นคุณธรรม โดยการบูรณาการนโยบายสาธารณะใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาให้ครอบคลุมนโยบายทุกระดับ จัดให้หน่วยงานนำไปปฏิบัติอย่างจริงจังเพื่อให้เจ้าหน้าที่ตระหนักถึงการปฏิบัติตามนโยบายของรัฐบาล กำหนดตัวชี้วัดมาตรฐานหรือเกณฑ์ในการประเมินนโยบายสาธารณะบนพื้นฐานของคุณธรรมและความโปร่งใส

การใช้หลักสัปปุริสธรรมเสริมสร้างการปฏิบัติตนตามจรรยาบรรณตำรวจ

พิชศาล พันธุ์วัฒนา — 2024-11-07

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการนำหลักสัปปุริสธรรม 7 ข้อ มาปรับใช้กับการปฏิบัติตนของตำรวจตามกฎ ก.ตร.ว่าด้วยจรรยาบรรณของตำรวจ พ.ศ.2566 จากการศึกษาพบว่า หลักสัปปุริสธรรม 7 สามารถเชื่อมโยงกับกฎจรรยาบรรณของตำรวจได้ดังนี้ (1) ธัมมัญญุตา (การรู้เหตุ) - สอดคล้องกับจรรยาบรรณข้อที่ระบุให้ตำรวจยึดมั่นในคุณธรรมและกฎหมาย ตำรวจควรรู้เหตุและหลักการของกฎระเบียบ เพื่อการปฏิบัติงานที่สอดคล้องกับบทบาทของผู้พิทักษ์สันติราษฎร์ (2) อัตถัญญุตา (การรู้ผล) - สอดคล้องกับข้อที่กล่าวถึงความมุ่งมั่นในการรักษาความสงบสุขให้แก่สังคมและปฏิบัติหน้าที่ด้วยความเป็นธรรม ตำรวจควรเข้าใจผลที่จะเกิดจากการกระทำ เพื่อส่งเสริมประโยชน์ของประชาชนและความยุติธรรม (3) อัตตัญญุตา (การรู้ตน) - สอดคล้องกับข้อที่ระบุให้ตำรวจปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต ไม่ใช้ตำแหน่งเพื่อแสวงหาประโยชน์ส่วนตน การรู้จักตนช่วยให้ตำรวจรู้ถึงข้อจำกัดของตนและพัฒนาตนเองในแนวทางที่ถูกต้อง (4) มัตตัญญุตา (การรู้จักประมาณ) - เชื่อมโยงกับจรรยาบรรณข้อที่ส่งเสริมให้ตำรวจปฏิบัติหน้าที่ด้วยความระมัดระวัง รู้จักพอดีในการใช้ทรัพย์สินของราชการ และไม่กระทำสิ่งใดเกินกว่าความจำเป็น เช่น การใช้อาวุธหรือกำลังในกรอบที่กฎหมายกำหนดเท่านั้น (5) กาลัญญุตา (การรู้กาล) - สอดคล้องกับข้อที่ให้ตำรวจรู้จักเวลาที่เหมาะสมในการปฏิบัติหน้าที่ ตำรวจควรบริหารเวลาในการทำงานอย่างเหมาะสม และปฏิบัติหน้าที่ให้ทันเวลาและถูกต้อง (6) ปริสัญญุตา (การรู้ชุมชน) - เชื่อมโยงกับข้อที่ให้ตำรวจรู้จักสังคมและเคารพสิทธิของประชาชน การเข้าใจความต้องการของชุมชนจะช่วยให้ตำรวจปฏิบัติหน้าที่ด้วยความเห็นใจและสร้างความไว้วางใจจากประชาชน (7) ปุคคลัญญุตา (การรู้จักบุคคล) - สอดคล้องกับข้อที่ส่งเสริมให้ตำรวจมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี และใช้ความสามารถในการสื่อสารเพื่ออำนวยความยุติธรรมอย่างมีประสิทธิภาพ การรู้จักบุคคลช่วยให้ตำรวจเลือกใช้วิธีการที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคลในการปฏิบัติงาน

การนำหลักสัปปุริสธรรมมาปฏิบัติให้สอดคล้องกับกฎจรรยาบรรณของตำรวจจะช่วยเสริมสร้างคุณธรรมในหน้าที่การงาน ทำให้ตำรวจสามารถดำรงไว้ซึ่งความยุติธรรม ความเป็นมืออาชีพ และการเป็นที่พึ่งพาของสังคม

ชนชั้นทางสังคมตามแนวพุทธจิตวิทยา

วิเชียร นามการ — 2024-11-07

บทความวิชาการนี้ได้ศึกษาชนชั้นทางสังคมตามแนวพุทธจิตวิทยา โดยนำหลักพุทธธรรมที่พระพุทธองค์ได้ทรง จำแนกเหล่าเวไนยสัตว์บุคคลที่มีอยู่ 4 จำพวก เปรียบได้ดังดอกบัวสี่เหล่า หมายถึง ปัญญา วาสนา บารมี และอุปนิสัย ที่สร้างสมมาแต่อดีตของบุคคล ซึ่งบัว 4 เหล่านั้น คือบัวประเภทที่ 1 ดอกบัวที่พ้นน้ำแล้ว รอแสงพระอาทิตย์จะบานวันนี้ บัวประเภทที่ 2 ดอกบัวที่ปริ่มน้ำ จะบานวันพรุ่งนี้ บัวประเภทที่ 3 ดอกบัวที่อยู่ใต้น้ำ ยังอีก 3 วันจึงจะบาน บัวประเภทที่ 4 ดอกบัวที่เพิ่งงอกใหม่จากเหง้าในน้ำ จะยังไม่พ้นภัยจากเต่าและปลา ทั้งยังต้องนำหลักการของพระพุทธเจ้าทรงจำแนกบุคคลที่เกี่ยวข้องกับชีวิตในทิศต่าง ๆ ไว้ 6 ทิศด้วยกัน ได้แก่1) ทิศเบื้องหน้าคือบิดามารดา 2) ทิศ เบื้องขวาคือครูอาจารย์ 3) ทิศเบื้องหลังคือบุตรและภรรยา 4) ทิศเบื้องซ้ายคือมิตร 5) ทิศ เบื้องล่างคือลูกน้อง 6) ทิศเบื้องบนคือนักบวช, ทั้ง 6 ทิศนี้ผู้ที่เกี่ยวข้องกันหรือปฏิสัมพันธ์ ด้วยต้องรู้จักหน้าที่ของตนว่ามีอะไรบ้าง เพราะหน้าที่เหล่านี้ ทิศ 6 ของใครก็ประกอบด้วยตัวของคนนั้น เองเป็นแกนกลาง แล้วแวดล้อมด้วยบุคคล อีก 6 กลุ่ม ซึ่งแต่ละกลุ่มล้วนมีความสัมพันธ์กับตัวของเขา ตามฐานะและหน้าที่ที่แตกต่างกันไป

ผลการศึกษาพบว่าชนชั้นทางสังคมตามแนวพุทธจิตวิทยา ที่ช่วยให้มนุษย์เรา สามารถปรับตัวไปตามสถานการณ์หรือสังคมที่เปลี่ยนแปลงได้ กล้าเผชิญกับปัญหา และสามารถทำความเข้าใจกับปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิต มีความมั่นคงทางอารมณ์สามารถควบคุมตนเองได้ เข้าใจปัญหาและสามารถวิเคราะห์หาสาเหตุที่แท้จริงของปัญหาและตัดสินใจแก้ปัญหาของตนเองได้นำมาซึ่งความรู้สึกที่ดีต่อตนเอง มีความเชื่อมั่นในตนเอง มีการแสดงออกที่เหมาะสม

พุทธวิธีการรับมือการวิวาท

ณัฐกิต อนุรักษ์ตระกูล — 2024-11-07

บทความวิชาการนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพุทธวิธีการรับมือการวิวาท ผลการศึกษา พบว่า ปรากฏการณ์ที่ทวีความรุนแรงขึ้นในสังคมปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นความขัดแย้งระหว่างบุคคล องค์กร หรือกลุ่มสังคมต่างๆ ความแตกต่างทางความคิดเห็นมักนำไปสู่การใช้อำนาจหรือความรุนแรงในการแก้ไขปัญหา ซึ่งเป็นสิ่งที่สังคมควรให้ความสำคัญและแสวงหาแนวทางในการแก้ไข แม้ว่าความขัดแย้งจะเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นในสังคม แต่การเตรียมพร้อมรับมือกับสถานการณ์ดังกล่าวอย่างเหมาะสมเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความสูญเสียและความรุนแรง พุทธวิธีซึ่งเป็นหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาได้นำเสนอแนวทางในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งอย่างสันติและสร้างสรรค์ โดยเริ่มจากการทำความเข้าใจถึงสาเหตุของความขัดแย้ง วิธีการแก้ไขปัญหา และคุณสมบัติของผู้ที่มีจิตใจสงบและสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างสันติ พุทธวิธีได้เสนอแนวทางในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง 9 ประการ ได้แก่ การมีมุมมองที่ถูกต้อง การมีเมตตา การปฏิบัติอย่างเท่าเทียม การรักษาศีล การเป็นผู้ฟังที่ดี การยอมรับคำแนะนำ การขยันหมั่นเพียร การมีสติปัญญา และการมีมิตรที่ดี ซึ่งวิธีการเหล่านี้มีรากฐานมาจากหลักธรรมสาราณียธรรมที่เน้นการพัฒนาตนเองให้เป็นผู้มีคุณธรรม อย่างไรก็ตาม ในบางสถานการณ์ แม้จะพยายามแก้ไขปัญหาด้วยวิธีการทั้งหมดแล้ว ความขัดแย้งอาจยังคงอยู่ได้ ในกรณีเช่นนี้ พุทธวิธีแนะนำให้รักษาความเป็นกลาง ไม่เข้าข้างฝ่ายใด และระลึกถึงสภาพธรรมชาติของโลกที่เต็มไปด้วยความไม่เที่ยงแท้ การทำความเข้าใจในหลักธรรมนี้จะช่วยให้เราสามารถยอมรับสถานการณ์และรอคอยโอกาสในการแก้ไขปัญหาในอนาคต

รูปแบบการเผยแผ่ธรรมทางสถานีวิทยุกระจายเสียงในยุคปัจจุบัน

ประพันธ์ นึกกระโทก — 2024-11-07

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการเผยแผ่ธรรมทางสถานีวิทยุกระจายเสียงในยุคปัจจุบัน จากการศึกษาพบว่าสถานีวิทยุมีประโยชน์อย่างยิ่ง ถึงแม้ว่าจะดูเป็นสื่อที่เก่าเกินไปสำหรับยุคปัจจุบัน แต่ก็ยังมีคนอีกจำนวนไม่น้อยที่ยังมีความพอใจใช้สื่อวิทยุ เพื่อรับฟังธรรมะ รับฟังข่าวสารต่าง ๆ เช่น ข่าวการศึกษา ข่าวเกี่ยวกับเหตุการณ์บ้านเมือง นานาสาระธรรมและข่าวสารบันเทิงต่างๆ ได้อย่างหลากหลาย สามารถช่วยบรรเทาภาวะความเครียดต่าง ๆ ได้ โดยเฉพาะเมื่อได้ฟังเสียงธรรมจากสถานีวิทยุ ซึ่งมีทั้งดีเจที่ตนชื่นชอบมีการสนทนาโต้ตอบกับผู้ฟังผ่านการจัดรายการสด และเทปบรรยายธรรมของพระสุปฏิปันโน ก็จะทำให้มีจิตใจเบิกบานมากยิ่งขึ้น นอกจากนั้น ผู้เผยแผ่ธรรม หรือนักจัดรายการวิทยุ จะต้องมีความรู้เกี่ยวกับการเผยแผ่ธรรมที่พระพุทธองค์ทรงตรัสสอน ในเรื่องของการเป็นผู้ส่งสารที่ดี คุณสมบัติของนักเผยแผ่ที่ดี หากปฏิบัติได้เช่นนี้ก็จะทำให้เข้าถึงความถูกต้อง และเกิดประโยชน์ต่อผู้อื่นอีกด้วย

นอกจากนี้การใช้สื่อออนไลน์ควบคู่กับวิทยุ เช่น เฟซบุ๊ก และยูทูบ เพื่อเพิ่มช่องทางการเผยแผ่ให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้กว้างขึ้น และตอบสนองต่อความต้องการที่หลากหลายของผู้ฟังในยุคปัจจุบัน