อิทธิพลของหลักอิทธิบาท 4 ในการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของเจ้าหน้าที่รัฐ เพื่อต้านทุจริต

ธีระวัฒน์ สุทธินนท์; พระครูวุฒิชัยการโกศล

ผู้แต่ง

ธีระวัฒน์ สุทธินนท์ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย วิทยาเขตศรีธรรมาโศกราช
พระครูวุฒิชัยการโกศล คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย วิทยาเขตศรีธรรมาโศกราช

คำสำคัญ:

ต้านทุจริต, ส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม, อิทธิบาท 4

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนวทางการประยุกต์ใช้หลักธรรมในพระพุทธศาสนา คือ “อิทธิบาท 4” ซึ่งประกอบด้วย ฉันทะ วิริยะ จิตตะ และวิมังสา เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในเจ้าหน้าที่รัฐ อันเป็นกลไกสำคัญในการป้องกันและต่อต้านการทุจริตอย่างยั่งยืน โดยการบูรณาการหลักธรรมเหล่านี้เข้าในนโยบาย วัฒนธรรมองค์กร และกระบวนการพัฒนาเจ้าหน้าที่ เพื่อเสริมสร้างจิตสำนึก ความรับผิดชอบ และการดำเนินงานที่โปร่งใส แนวทางที่นำเสนอมีความเชื่อมโยงทั้งระดับบุคคล องค์กร ชุมชน และภาคการศึกษา โดยชี้ให้เห็นว่าการแก้ปัญหาทุจริตต้องเริ่มจากภายในจิตใจของเจ้าหน้าที่ ซึ่งหลักอิทธิบาท 4 สามารถเป็นพลังขับเคลื่อนด้านจริยธรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

ตัรมีซี สาและ (2565). ศักยภาพและแนวทางการปฏิบัติที่ดีเลิศดานการสงเสริมคุณธรรมจริยธรรมสู่การเป็นเยาวชนมุสลิมตนแบบ กรณีศึกษา จังหวัดนราธิวาส. วารสารAL-NURบัณฑิตวิทยาลัย. [ออนไลน์], แหล่งที่มา : https://so01.tci-thaijo.org/index.php/NUR_YIU/article /view/261437/172626. {23 กรกฎาคม 2568}

พระครูกิตติวรากร (ทองปั้น) และคณะ. (2562).การส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในการปฏิบัติงานของบุคลากรองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง.วารสารวิชาการธรรมทรรศน์. [ออนไลน์], แหล่งที่มา : https://gemini.google.com/app/64171e9ab44559fd?hl=th. {20 กรกฎาคม 2568}

พระอธิการธรรมวิโรจน์ สุริโยและคณะ. (2566). การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมตามหลักไตรสิกขาโรงเรียนมัธยมศึกษา อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์. [ออนไลน์], แหล่งที่มา : https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDMCU/article/view/256155/175636. {25 กรกฎาคม 2568}

มณฑิรา บุตโยธีและวรกฤต เถื่อนช้าง. (2566). การจัดการเรียนรู้หลักสูตรต้านทุจริตศึกษาในสถานศึกษา. วารสารบัณฑิตศคกษาปริทรรศน์. [ออนไลน์], แหล่งที่มา : https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jgsnsbc-journal/article/view/272073/181029. {27 กรกฎาคม 2568}

มะลิแย้ม ราชสาร และคณะ. (2565). การสร้างเสริมคุณธรรมและจริยธรรมในการปฏิบัติงานของบุคลากรกรศุลกากร. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น. [ออนไลน์), แหล่งที่มา https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jg-mcukk/article/view/256210/173737. {23 กรกฎาคม 2568}

ศักดา วัตตธรรม. (2566). แนวทางการต่อต้านการทุจริตและประพฤติมิชอบเพื่อสร้างความมั่นคงทางสังคม. วารสารวิชาการด้านความมั่นคง วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร. [ออนไลน์], แหล่งที่มา : https://so05.tci-thaijo.org/index.php/ratthapirak/article/view/266039/179600. {27 กรกฎาคม 2568}

สมยศ ปัญญามาก. (2568). การส่งเสริมการป้องกันการทุจริตและประพฤติมิชอบในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นพื้นที่อําเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา ตามหลักพุทธนวัตกรรม. วารสารวิจยวิชาการ. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jra/article/view/275104/188767. {20 กรกฎาคม 2568}

สุธิดา พัฒนศรีวิเชียร. (2566). บทบาทหน้าที่ อุปสรรค และแนวทางในการใช้สื่อเพื่อต่อต้านการทุจริต. วารสารสถาบันพระปกเกล้า. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา :

https://so06.tci-thaijo.org/index.php/kpi_journal/article/view/260016/177190. {27 กรกฎาคม 2568}