วารสารวิจัยและพัฒนาอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง

รูปแบบการเรียนรู้ตามแบบสะตีมร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน สำหรับกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาวิทยาศาสตร์ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

มิรันตี เหล่าเกิด — 2024-12-30

ปัจจุบันสะตีมศึกษา (STEAM Education) เป็นแนวทางการจัดการเรียนรู้ที่ได้รับความนิยมอย่างกว้างขวาง และแสดงให้เห็นประโยชน์ในเชิงบวกต่อการเรียนรู้ของนักเรียนในด้านวิทยาศาสตร์อย่างเป็นรูปธรรม บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์รูปแบบการเรียนรู้แบบสะตีมร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน สำหรับกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ซึ่งใช้กระบวนการสังเคราะห์เอกสารที่เกี่ยวข้อง กำหนดองค์ประกอบ และสรุปผลเป็นขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับบริบทของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เพื่อการส่งเสริมให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ
ผลการศึกษาพบว่า การจัดการเรียนรู้แบบสะตีมร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน ประกอบด้วย 8 ขั้นตอน ได้แก่ 1) นำเข้าสู่บทเรียนด้วยสถานการณ์ที่เชื่อมโยงกับชีวิตจริง 2) เชื่อมโยงสถานการณ์กับวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ 3) ระบุปัญหาและทำความเข้าใจ 4) ออกแบบกระบวนการ/ชิ้นงานเพื่อแก้ปัญหา 5) ทดสอบและปรับปรุงชิ้นงาน 6) บูรณาการศิลปะสร้างสรรค์ 7) แลกเปลี่ยนเรียนรู้ และ 8) สรุปและประเมินผล

การพัฒนากระบวนการเรียนรู้โดยใช้เกมเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมทักษะการเขียนโปรแกรมอย่างง่าย แบบวนซ้ำ รายวิชาเทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3

วันวิสาข์ ชมศิริ — 2024-12-30

การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อพัฒนากระบวนการเรียนรู้โดยใช้เกมเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมทักษะการเขียนโปรแกรมอย่างง่ายแบบวนซ้ำ ในรายวิชาเทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ให้มีผลการเรียนรู้หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญ 2) เพื่อศึกษาทักษะการเขียนโปรแกรมอย่างง่ายแบบวนซ้ำ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัยเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 13 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) แผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้เกมเป็นฐาน 2) แบบประเมินทักษะการเขียนโปรแกรมอย่างง่ายแบบวนซ้ำ และ 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ก่อนเรียนและหลังเรียน สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าคะแนนเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติทดสอบค่าที (t-test)
ผลการวิจัยพบว่า 1) กระบวนการเรียนรู้โดยใช้เกมเป็นฐาน ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้เกมการเขียนโปรแกรมเขาวงกตสุดคลาสสิค ประกอบด้วย 15 บทเรียน ผ่านเว็บไซต์ code.org โดยจัดกิจกรรม 3 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนการอธิบายและนำเสนอเกม ขั้นตอนการดำเนินกิจกรรมการเล่นเกมตามกติกา และขั้นตอนการสรุปผลการเล่นเกม และ 2) นักเรียนมีทักษะการเขียนโปรแกรมอย่างง่ายแบบวนซ้ำ หลังจากผ่านกระบวนการเรียนรู้โดยใช้เกมเป็นฐาน มีผลการประเมินค่าคะแนนเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าค่าคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 โดยค่าคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน คือ 4.77 ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน คือ 1.17 ค่าคะแนนเฉลี่ยหลังเรียน คือ 9.15 จากคะแนนเต็ม 10 คิดเป็นร้อยละ 91.5 และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน คือ 1.34 และผลการประเมินทักษะการเขียนโปรแกรมอย่างง่ายแบบวนซ้ำ พบว่าค่าคะแนนเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าค่าคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 โดยค่าคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน คือ 5.38 ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน คือ 0.87 และค่าคะแนนเฉลี่ยหลังเรียน คือ 8.62 คิดเป็นร้อยละ 86.2 และ ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน คือ 1.12

การพัฒนาห้องปฏิบัติการ มหาวิทยาลัยนครพนมตามมาตรฐานการยกระดับมาตรฐาน ความปลอดภัยห้องปฏิบัติการวิจัยในประเทศไทย (ESPReL)

พรพิมล ควรรณสุ — 2024-12-30

งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและยกระดับห้องปฏิบัติการที่ใช้สารเคมีของมหาวิทยาลัยนครพนมให้เป็นห้องปฏิบัติการที่ปลอดภัยตามมาตรฐานการยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการวิจัยในประเทศไทย (ESPReL) จากการสำรวจข้อมูลพื้นฐานของห้องปฏิบัติการที่เกี่ยวข้องกับสารเคมีของมหาวิทยาลัยนครพนม พบว่า 23 ห้องปฏิบัติการ โดยมีข้อเสนอแนะในการพัฒนายกระดับห้องปฏิบัติการอ้างอิงจาก ESPReL Checklist 7 องค์ประกอบ ดังนี้ 1) ควรจัดให้มีการตรวจประเมินสภาพโครงสร้างอาคารและระบบต่าง ๆ ของอาคาร ห้องปฏิบัติการเป็นประจำอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง โดยผู้เชี่ยวชาญ 2) ผู้บริหารที่มีบทบาทในการกำกับดูแลการดำเนินงานต้านความปลอดภัยควรได้รับความรู้ในเรื่องระบบการบริหารจัดการด้านความปลอดภัย และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง และ 3) ห้องปฏิบัติการควรประเมินความเสี่ยงในการใช้งานสารเคมี การจัดเก็บ การทิ้ง และเส้นทางการสัมผัส เพื่อกำหนดมาตรการในการควบคุมและลดความเสี่ยงให้อยู่ในระดับที่ยอมรับได้ โดยห้องปฏิบัติการที่เข้าร่วมกระดับห้องปฏิบัติการ และ ประเมินความปลอดภัยห้องปฏิบัติการ โดยใช้แบบประเมินตาม ESPReL Checklist จำนวน 2 ห้องปฏิบัติการ โดยมีห้องปฏิบัติการเคมีขั้นสูง 1 และ ห้องปฏิบัติการเคมีขั้นสูง 2 โดยมีคะแนนภาพรวมทั้ง 7 องค์ประกอบ ก่อนการปรับปรุงเท่ากับ ร้อยละ 71.2 และ 63 หลังการปรับปรุงเท่ากับ ร้อยละ 95.4 และ 93.6 ตามลำดับ ซึ่งเมื่อพิจารณาตามคะแนนการประเมินตนเอง ห้องปฏิบัติการทั้ง 2 ห้อง สามารถขอรับการประเมินและรับรองห้องปฏิบัติการในรูปแบบการยอมรับร่วม (Peer evaluation)

ผลกระทบของแม่น้ำโขงตอนกลางต่อสภาพเศรษฐกิจ สังคม สุขอนามัย

เศรษฐา สุขัน — 2024-12-30

การวิจัยผลกระทบของแม่น้ำโขงตอนกลางต่อสภาพเศรษฐกิจ สังคม สุขอนามัย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบของแม่น้ำโขงตอนกลางต่อสภาพเศรษฐกิจ สังคม สุขอนามัยของประชาชนในลุ่มน้ำโขงที่เกี่ยวข้องกับอาชีพประมงและอาชีพที่เกี่ยวข้องกับแม่น้ำโขง เพื่อเฝ้าระวังการเคลื่อนย้าย และโรคติดต่ออุบัติใหม่ ตั้งแต่เขตจังหวัดหนองคาย บึงกาฬ นครพนม และมุกดาหาร รวมทั้งสิ้น 4 จังหวัด โดย เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ทั้งสิ้นจำนวน 400 คน เป็นเพศชายจำนวน 260 คน และเพศหญิง 140 คน ดำเนินการรวบรวมข้อมูลมือสอง สัมภาษณ์ด้วยแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง และการวิจัยเชิงสำรวจเก็บรวบรวมข้อมูลตามเทคนิคของลิเคิร์ท และวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า การใช้ประโยชน์ส่วนใหญ่มีการใช้ประโยชน์จากแม่น้ำโขง คือ ทำการประมง รองลงมาคือ ทำการเกษตร การท่องเที่ยว สูบน้ำเพื่อการเกษตร มีการเดินเรือ สูบน้ำเพื่อทำน้ำประปา จุดผ่อนปรน มีท่าเทียบเรือ ดูดทราย ส่วนการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ริมฝั่งโขง พบว่า มีการทำการเกษตรบริเวณริมตลิ่ง รองลงมาคือ การชลประทานในพื้นที่เกษตรกรรม และใช้เป็นเขตพื้นที่ท่องเที่ยว ด้านผลกระทบของภัยแล้งจากวิกฤติแม่น้ำโขง ด้านสิ่งแวดล้อม พบว่า ปริมาณสัตว์น้ำลดลงและน้ำแห้งขอดจนเรือใหญ่ไม่สามารถข้ามไปมาได้ รองลงมาคือ น้ำแล้งไม่เพียงพอต่อการเกษตร และอื่น ๆ ผลกระทบศึกษาด้านเศรษฐกิจ พบว่า มีผลกระทบด้านการค้าขาย รองลงมาคือมีผลกระทบเศรษฐกิจด้านอื่น ๆ ด้านการท่องเที่ยว
ผลกระทบของแม่น้ำโขงในด้านสังคมที่เป็นบวก พบว่า มีการใช้เทคโนโลยีในการติดต่อสื่อสารระหว่างกันมากขึ้น รองลงมาคือ มีการแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ร่วมกัน เกิดกระแสการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างกว้างขวาง ชุมชนมีเกิดการเรียนรู้ในการปกป้องผลประโยชน์และสิทธิของชุมชน มีความร่วมมือและการแบ่งปันข้อมูลด้านการสาธารณสุข สิ่งแวดล้อม และภัยพิบัติจากธรรมชาติ และผลกระทบในด้านสังคมที่เป็นลบ พบว่า เกิดการขนส่งที่ไม่ถูกกฎหมายเพิ่มขึ้น รองลงมาคือ การเคลื่อนย้ายแรงงาน การพัฒนาเป็นสังคมเมือง ทำให้ประชาชนเกิดความเป็นปัจเจกชน มีความรู้สึกแบ่งแยก ขาดความไว้เนื้อเชื่อใจและความเอื้ออาทรต่อกัน เกิดชุมชนที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม เกิดปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม ของเสียและมลพิษจากการขยายตัวของโรงงานอุตสาหกรรม มีความแตกต่างทางวัฒนธรรม ศาสนา และเชื้อชาติ เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการพัฒนาอัตลักษณ์ร่วมกันของอาเซียน การใช้แรงงานเด็กที่อาจเพิ่มขึ้นตามกิจกรรมทาง เศรษฐกิจและการแข่งขันทางการค้าที่สูงขึ้น การประท้วงของเกษตรกรจากการถูกตีตลาดสินค้า สุดท้ายผลกระทบวิกฤติน้ำโขงต่อสุขอนามัยนั้นไม่มีผลกระทบต่อสุขอนามัย