วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์แห่งเกษตรศาสตร์

The Desired Leadership Qualities of Administrators Influencing the Development of a Learning Innovation Organization for the Development of Local Personnel in Mueang District, Mahasarakham Province

ณฐาพัชร์ วรพงศ์พัชร์ — 2025-06-30

This research aimed to: (1) examine the desired leadership traits of executives that influence the development of learning innovation organizations among local personnel in Mueang District, Maha Sarakham Province; (2) investigate the characteristics of learning innovation organizations shaped by executive leadership; and (3) analyze the impact of innovation leadership on the development of such organizations. This quantitative study involved a sample of 113 local personnel, determined using Krejcie and Morgan’s sample size table and selected through proportional simple random sampling by lottery. A structured questionnaire was used as the research instrument. Data were analyzed using descriptive statistics (percentage, mean, standard deviation) and inferential statistics (Pearson’s product-moment correlation coefficient). The key findings are as follows: (1) Executives exhibited a high level of leadership across all dimensions related to innovation and personnel development. (2) Local personnel perceived their organizations as operating at a high level as learning innovation organizations, especially in the dimension of shared vision.(3) Executive innovation leadership was found to have a significant positive impact on the development of learning innovation organizations for local personnel.

ความคิดเห็นของนิสิตระดับปริญญาโทชั้นปีที่ 2 ต่อการดำเนินงานของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา

ชลิตา ชะอุ่มใบ — 2025-06-30

การวิจัยครั้งนี้ มีวัถตุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาระดับความคิดเห็นของนิสิตระดับปริญญาโทชั้นปีที่ 2 ต่อการดำเนินงานของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา 2) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบความคิดเห็นของนิสิตระดับปริญญาโทชั้นปีที่ 2 ต่อการดำเนินงานของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา จำแนกตามเพศ อายุ และคณะที่สังกัด กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย คือ นิสิตระดับปริญญาโทชั้นปีที่ 2 รหัส 66 ที่กำลังศึกษาในปีการศึกษา 2567 ของมหาวิทยาลัยบูรพา จำนวน 210 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ใช้สถิติ t-test สำหรับเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างตัวแปร 2 ตัว และใช้สถิติ One – way ANOVA สำหรับเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างตัวแปรมากกว่า 2 ตัว เมื่อพบความแตกต่างรายคู่ใช้วิธีการทดสอบความแตกต่างรายคู่ (Post hoc) โดยวิธี LSD (Least significant difference test) โดยกำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และหากสถานการณ์ไม่เป็นไปตามเงื่อนไขของ F-test จะเลือกใช้สถิติ Welch และ Brown-Forsythe ในการทดสอบ

ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุ 25 - 35 ปี กำลังศึกษาอยู่คณะศึกษาศาสตร์ มีความคิดเห็นต่อการดำเนินงานของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา ภาพรวมอยู่ในระดับดีมาก เมื่อจำแนกรายด้านพบว่า ด้านบุคลากรที่ให้บริการมีค่าเฉลี่ยความคิดเห็นสูงสุด รองลงมา คือ ด้านการประชาสัมพันธ์ ด้านการจัดการศึกษาให้เป็นไปตามมาตรฐาน ด้านระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ และด้านการส่งเสริมและสนับสนุน ตามลำดับ ผลการทดสอบสมติฐาน พบว่า นิสิตระดับปริญญาโทชั้นปีที่ 2 ที่มีอายุต่างกัน มีความคิดเห็นแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ส่วนนิสิตระดับปริญญาโทชั้นปีที่ 2 ที่มีเพศ และคณะที่สังกัด ต่างกัน มีความคิดเห็นไม่แตกต่างกัน

บทบรรณาธิการ

ลดาวัลย์ ไข่คำ — 2025-06-30

ในโอกาสก้าวเข้าสู่ปีที่ 51 แห่งการสถาปนาภาควิชารัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นในการเป็นแหล่งผลิตองค์ความรู้ด้านรัฐศาสตร์และ รัฐประศาสนศาสตร์ที่มีคุณภาพ ทั้งในเชิงวิชาการและการปฏิบัติการ เพื่อให้เกิดประโยชน์ทั้งต่อวงวิชาการ สังคม และประเทศชาติในภาพรวม

วารสารฉบับนี้ประกอบด้วยบทความจำนวน 7 บทความ แบ่งออกเป็นบทความวิจัย 2 บทความ และบทความวิชาการ 5 บทความ ซึ่งล้วนสะท้อนความหลากหลายทางแนวคิดและประเด็นร่วมสมัยในศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง บทความวิจัย ประกอบด้วย (1) Desired Leadership Traits of Local Government Administrators Influencing Innovation in Personnel Development in Mueang District, Maha Sarakham Province และ (2) การสำรวจความคิดเห็นของนิสิตระดับปริญญาโท ชั้นปีที่ 2 ต่อการดำเนินงานของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา ซึ่งให้ข้อมูลเชิงประจักษ์ที่น่าสนใจสำหรับการพัฒนาการบริหารจัดการภาครัฐและสถาบันอุดมศึกษา

บทความวิชาการ ประกอบด้วยบทความที่หลากหลาย ทั้งด้านทฤษฎีและการวิเคราะห์ทางสังคม เช่น (1) บทความเสนอแนวคิด “ก้อนหิมะแห่งความรู้” (S-know Ball) เพื่ออธิบายกลไกการสั่งสมองค์ความรู้ (2) การศึกษาทางเศรษฐกิจการเมืองว่าด้วยนโยบายควบคุมนำเข้าเสื้อผ้ามือสองในประเทศแอฟริกาตะวันออก (3) การวิเคราะห์ปัญหา อคติชาติพันธุ์ต่อแรงงานข้ามชาติในสังคมไทย (4) บทวิเคราะห์เชิงหลักการด้านปรัชญาการพัฒนาชุมชน และ (5) บทความเรื่องโลกาภิบาลเกี่ยวกับมาตรฐานการบริการไปรษณีย์ ซึ่งมีนัยยะสำคัญต่อการออกแบบนโยบายและมาตรฐานภาครัฐในระดับมหาภาค

บทความเหล่านี้ ไม่เพียงแสดงถึงพลวัตของศาสตร์ด้านรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ แต่ยังชี้ให้เห็นความจำเป็นของการทำความเข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างภาครัฐ สังคม และประชาชนในบริบทที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในศตวรรษที่ 21

กองบรรณาธิการขอขอบคุณผู้เขียนทุกท่านที่กรุณาส่งบทความที่มีคุณภาพ และผู้ทรงคุณวุฒิทุกท่านที่ประเมินบทความอย่างรอบคอบ ด้วยความรู้ ความเชี่ยวชาญ และความกรุณา ซึ่งล้วนมีส่วนสำคัญต่อการพัฒนาคุณภาพของวารสารให้ดำรงอยู่บนมาตรฐานทางวิชาการอย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งขอเชิญชวนนักวิชาการ นักศึกษา และผู้สนใจร่วมส่งบทความและข้อเสนอแนะเพื่อร่วมพัฒนาวารสารแห่งนี้ให้เป็นเวทีวิชาการที่มีชีวิต และเติบโตเคียงคู่กับภาควิชาฯ ไปในระยะยาว

ด้วยความเคารพ

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ลดาวัลย์ ไข่คำ

บรรณาธิการ

วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์แห่งเกษตรศาสตร์

ภาควิชารัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ — 2025-06-30

-----------------------------

กองบรรณาธิการวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์แห่งเกษตรศาสตร์ ภาควิชารัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์

คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900

โทร. 02-561-3480, 02-561-3484 ต่อ 2 โทรสาร. 02-942-8579

แนวคิดก้อนหิมะแห่งความรู้ (S-know Ball)

ปิยะนันต์ จันทร์แขกหล้า — 2025-06-30

บทความวิชาการนี้ มุ่งศึกษาแนวคิด วิธีการ หาความรู้ความเข้าใจที่ต่อประเด็น ปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นระดับบุคคล องค์กร หรือสังคม เพื่อได้ชุดข้อมูลองค์ความรู้ที่ตกลง ยอมรับเข้าใจร่วมกัน โดยใช้แนวคิดก้อนหิมะแห่งความรู้(S-know Ball) ที่มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบสโนว์บอล (Snowball Sampling) ด้วยวิธีการพูดคุย กระบวนการสัมภาษณ์บุคคลภายใต้บริบทที่สามารถแสดงความคิดเห็น เสนอแนะ โต้แย้ง หักล้าง อภิปรายประเด็นความรู้ (Knowledge)นั้นร่วมกันได้ เมื่อได้ชุดองค์ความรู้ ความเข้าใจก้อนหนึ่งนั้นแล้ว จะต้องดำเนินการพูดคุย สัมภาษณ์บุคคลที่เกี่ยวข้องหรือผู้มีส่วนได้เสียอื่นซ้ำต่อไปเรื่อย ๆ จนกระทั้งความรู้ความเข้าใจที่ต่อประเด็นปรากฎการณ์ที่เกิดสิ้นข้อสงสัย มีข้อยุติยอมรับสามารถสร้างข้อสรุปทั่วไป

แนวคิดก้อนหิมะแห่งความรู้เป็นวิธีการ กระบวนการหาความรู้ที่เหมาะสมใช้เป็นเครื่องมือในการวิจัยเชิงคุณภาพที่มีการอภิปรายร่วมกันระหว่างสัมภาษณ์กับกลุ่มตัวอย่างทำให้ได้ข้อสรุปเป็นที่ยอมรับร่วมกัน และบูรณาการกับ 1) ศึกษาศาสตร์บูรณาการในการจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียน 2) รัฐศาสตร์บูรณาการการมีส่วนร่วมทางการปกครองการสร้างข้อตกลงร่วมกันของสังคมหรือสัญญาประชาคม และ 3) รัฐประศาสนศาสตร์บูรณาการในการจัดการความรู้ในองค์กร องค์กรแห่งการเรียนรู้ ดังนั้นแนวคิดก้อนหิมะแห่งความรู้เป็นเครื่องมือสำคัญในการสะสม แสวงหาความรู้ ความเข้าใจเป็นที่ยอมรับร่วมกันอย่างเหมาะสมของคนในสังคมวิถีระบอบประชาธิปไตย

แรงงานข้ามชาติกับอคติทางชาติพันธุ์

สืบสกุล บำรุงบุตร — 2025-06-30

บทความนี้มีจุดประสงค์สำคัญในการสะท้อนฉากทัศน์สังคมไทยที่มีการเปลี่ยนแปลงด้านเทคโนโลยีการผลิตและการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากร ส่งผลให้แรงงานซึ่งมีความสำคัญในการขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจไทยมีสัดส่วนลดลง จึงมีความจำเป็นที่จะต้องพึ่งพาแรงงานข้ามชาติในกลุ่มประเทศ CLM ประกอบด้วย กัมพูชา ลาว และเมียนมา แต่ถึงกระนั้นความเกลียดชังและอคติที่มีต่อแรงงานข้ามชาติกลับเป็นอุปสรรคต่อการคุ้มครองสิทธิแรงงาน จากมุมมองการแบ่งเขาแบ่งเราระหว่าง “คนไทย” และ “คนอื่น” ที่ถูกมองว่าเข้ามาฉกฉวยแย่งชิง “อัตลักษณ์” บางอย่างไปจากสังคมไทย ซึ่งมีพัฒนาการและเป็นผลมาจากความเป็นชาตินิยมที่ซึ่งเริ่มก่อตัวพร้อมกับยุครัฐสมัยใหม่ นำไปสู่การมองแรงงานข้ามชาติที่มีความต่างทางด้านชาติพันธุ์ ภาษา และวัฒนธรรมเป็นคนอื่นในสังคมไทย มีสถานะที่ด้อยกว่าและเป็นภัยคุกคามต่อสังคมไทย แม้ว่าที่ผ่านมารัฐ สื่อ และภาคประชาสังคมจะมีความพยายามผลักดันประเด็นเกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิทธิแรงงานข้ามชาติ แต่กลับต้องประสบปัญหาต่าง ๆ อาทิ ภาครัฐประสบปัญหาการขาดธรรมาภิบาลในการดำเนินงานเกี่ยวกับแรงงานข้ามชาติ สื่อบางส่วนขาดความรับผิดชอบต่อเนื้อหาและมุ่งเน้นการสร้างเนื้อหาที่เร้าอารมณ์ ก่อให้เกิดการเหมารวมและอคติ และภาคประชาสังคมขาดการเข้าไปมีส่วนร่วมในการตรวจสอบการทำงานของภาครัฐ คณะผู้จัดทำจึงมีข้อเสนอแนะเชิงนโยบายในการแก้ไขปัญหาธรรมาภิบาลภาครัฐ การพิจารณาการให้สิทธิในการจัดตั้งสหภาพแรงงาน และส่งเสริมให้มีการบูรณาการกันระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ ในการเป็นพื้นที่สำหรับเรียนรู้แลกเปลี่ยนวัฒนธรรมท่ามกลางความแตกต่างหลากหลาย เพื่อพัฒนาสังคมไทยให้เป็นสังคมคุณภาพที่โอบรับความหลากหลายอย่างเท่าเทียม

โลกาภิบาลมาตรฐานการบริการไปรษณีย์

ภาคภูมิ สกุลวงค์ — 2025-06-30

บทความนี้วิเคราะห์กระบวนการโลกาภิบาล (global governance) ในการกำหนดมาตรฐานการบริการไปรษณีย์ในระดับสากล โดยอาศัยกรอบแนวคิดเรื่อง “ระบอบ” (regime) ของ Krasner และแนวคิดกระบวนการโลกาภิบาลของ Weiss และ Thakur ที่ประกอบด้วยการจัดการองค์ความรู้ การพัฒนาบรรทัดฐาน และการสถาปนาความคิดให้เป็นสถาบัน กรณีศึกษาหลักคือบทบาทของสหภาพไปรษณีย์สากล (Universal Postal Union - UPU) ในฐานะองค์กรระหว่างประเทศภายใต้สหประชาชาติที่กำหนดแนวทางมาตรฐานไปรษณีย์ทั่วโลก โดยบทความนำเสนอพัฒนาการตั้งแต่ยุคโบราณจนถึงปัจจุบัน รวมถึงกรณีศึกษาของประเทศไทยผ่านบทบาทของบริษัทไปรษณีย์ไทย จำกัด เพื่อสะท้อนให้เห็นการปรับตัวต่อมาตรฐานสากลและความท้าทายเชิงนโยบายที่เกี่ยวข้อง

เศรษฐกิจการเมืองเรื่องเสื้อผ้ามือสอง

พงษ์พันธ์ ยอมิน — 2025-06-30

บทความนี้ศึกษาภูมิหลังและการดำเนินนโยบายลดทอนการนำเข้าเสื้อผ้าและเครื่องนุ่งห่มใช้แล้วของประเทศสมาชิกประชาคมแอฟริกาตะวันออก (East African Community - EAC) ในช่วงปี ค.ศ. 2016–2018 ซึ่งเป็นความพยายามในการปกป้องและพัฒนาอุตสาหกรรมสิ่งทอภายในภูมิภาคผ่านมาตรการยกระดับภาษีนำเข้า โดยมีเป้าหมายที่จะยุติการนำเข้าสินค้าประเภทนี้ภายในปี ค.ศ. 2019 อย่างไรก็ตาม แรงกดดันจากสหรัฐอเมริกาโดยเฉพาะความกังวลเกี่ยวกับการสูญเสียสิทธิภายใต้กฎหมายกฎหมายการเติบโตและโอกาสของแอฟริกา (African Growth and Opportunity Act: AGOA) ส่งผลให้ประเทศสมาชิกส่วนใหญ่ยุตินโยบายดังกล่าว ยกเว้นรวันดาซึ่งยังคงยืนยันดำเนินมาตรการนี้ต่อเนื่อง บทความวิเคราะห์กรณีนี้ผ่านกรอบแนวคิดพาณิชย์นิยมใหม่ (Neo-mercantilism) และภูมิภาคนิยมแบบปิด (Closed Regionalism) เพื่ออธิบายแรงจูงใจเชิงรัฐชาติในการใช้มาตรการปกป้องทางเศรษฐกิจร่วมกัน และบทบาทของรัฐในการคงเสถียรภาพเชิงนโยบายของประเทศสมาชิกในบริบทของแรงกดดันระดับโลก

ปรัชญาและหลักการพัฒนาชุมชน

ประภัสสร ทองยินดี — 2025-06-30

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับ ปรัชญาและหลักการพัฒนาชุมชน แนวคิดการพัฒนาชุมชนบนพื้นฐานการมีส่วนร่วมของประชาชน เพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงในเชิงบวกทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน โดยบทความนี้ได้กล่าวถึงความเป็นมาในการพัฒนาชุมชน ตั้งแต่การรวมตัวของชุมชนในยุคแรกเริ่มจนถึงปัจจุบันที่เน้นการพัฒนาที่ยั่งยืน ผ่านการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน นอกจากนี้ยังได้นำเสนอหลักการและแนวทางในการพัฒนาชุมชน เป้าหมายในการพัฒนาชุมชน เพื่อสร้างชุมชนที่มีความเข้มแข็ง และยั่งยืน