แบบแผนภาวะความเสี่ยงต่อสุขภาพของเกษตรกรในพื้นที่ อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแบบแผนภาวะความเสี่ยงต่อสุขภาพของเกษตรกรในพื้นที่ตำบลหอไกร อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร ใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักแบบเจาะจง ได้แก่ กลุ่มผู้ประกอบอาชีพเกษตรกร จำนวน 12 คน และใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา

ผลการวิจัย พบว่า แบบแผนภาวะความเสี่ยงต่อสุขภาพของเกษตรกรอยู่ 4 ได้ ได้แก่
1) ความเสี่ยงทางด้านการใช้สารเคมี ส่วนใหญ่เกษตรกรมีการใช้สารเคมีกันมากขึ้นแต่วิธีการป้องกันการใช้สารเคมีไม่ถูกต้องและมีการใช้วัสดุอุปกรณ์ในการป้องกันใช้ที่รัดกุมจึงส่งผลต่อการเกิดโรคผิวหนัง และโรคทางเดินหายใจ เป็นต้น 2) ความเสี่ยงทางด้านกายภาพ ส่วนใหญ่เกษตรกรมีลักษณะการทำงานในสถานที่อากาศที่ร้อนมากขึ้นส่งผลต่อร่างกายอ่อนเพลีย ไม่มีเรี่ยวแรงในการทำงาน และเกิดความเสี่ยงต่อโรคลมแดดหรือฮีทสโตรท 3) ความเสี่ยงจากการปฏิบัติงาน ส่วนใหญ่เกษตรกรมีลักษณะทำงานเคลื่อนไหวอยู่ตลอดเวลาในสภาพแวดล้อมที่เอื้อและไม่เอื้อต่อการทำงานทำให้ส่งผลต่อความเจ็บป่วยและเกิดอุบัติเหตุจากการทำงาน ได้แก่ ปวดเมื่อยตามกล้ามเนื้อร่างกาย ปวดแข้งปวดขา ปวดหลัง และบาดเจ็บจากการใช้อุปกรณ์ทางการเกษตร เป็นต้น และ 4) ความเสี่ยงทางด้านจิตวิทยา ส่วนใหญ่เกษตรกรจะมีภาวะหนี้สินที่เกิดจากการลงทุนในการประกอบอาชีพแต่บางปีผลผลิตกับราคาไม่เป็นไปตามที่คาดไว้จึงเกิดจึงทำให้ไม่ได้กำไรหรือขาดทุนจากการประกอบอาชีพจนทำให้เกิดภาวะความเครียดจากการไปกู้หนี้จากหน่วยงานหรือห้างร้านเกษตรต่างๆ จนไม่สามารถใช้หนี้สินตามที่ต้องการได้ สำหรับการวิจัยในครั้งมีข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย ควรมีหน่วยงานเข้ามาการส่งเสริมให้ความรู้ในเรื่องความเสี่ยงสุขภาพ ความปลอดภัยในการปฏิบัติงาน การจัดการกับภาวะหนี้สิน และการพัฒนาอาชีพเสริมให้กับเกษตรกรต่อไป