การประยุกต์หลักพละธรรมเพื่อการบริหารสู่สังคมวิถีพุทธ

ผู้แต่ง

  • พระมหาเชิดศักดิ์ สุชีโว (พันธ์เสน) หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต วิทยาลัยสงฆ์สุรินทร์

คำสำคัญ:

หลักพละธรรม,, การบริหาร,, สังคมวิถีพุทธ

บทคัดย่อ

                 หลักธรรมในพุทธศาสนามีความสำคัญอย่างมากในการสร้างสังคมที่มีความสงบและความเจริญรุ่งเรือง หลักพละธรรม4ประการเป็นเครื่องมือสำคัญของผู้บริหาร โดยเฉพาะในการบริหารตน คน และงาน ในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่องผู้บริหารควรนำหลักพละธรรมมาประยุกต์ใช้ในการบริหารตน และคน ให้มีคุณธรรม จริยธรรมเสียก่อน เช่น สร้างความเท่าเทียม ความเป็นธรรมของผู้คนในสังคม และความเข้าใจในสภาวะของผู้อื่น การพัฒนาคุณธรรมและจิตใจของบุคคลในสังคมจะช่วยสร้างสภาพแวดล้อมที่ดีและเป็นประโยชน์ต่อทุกคน

               การบริหารงานด้วยหลักพละธรรมนั้นเน้นการพัฒนาทักษะในการแก้ไขปัญหา โดยการใช้ กำลังแห่งปัญญา กำลังแห่งความเพียร กำลังแห่งความสื่อสัตย์สุจริต และกำลังแห่งการสงเคราะห์กัน ทำให้เกิดเสถียรภาทางสังคมและสังคมจะถูกพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่องผ่านการประยุกต์หลักพละธรรม เพื่อการบริหารโดยการส่งเสริมคุณธรรมและจริยธรรมในจิตใจที่ดีให้กับบุคลากรและประชากรทั้งหมด ทั้งจะเป็นการพัฒนาศักยภาพของทรัพยากรบุคคลอย่างสำคัญ

                การยึดพละธรรมเพื่อการบริหารสู่สังคมวิธีพุทธ จะช่วยให้สังคม สร้างค่านิยมโดยยืดเอาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาใช้ในการบริหารงานของผู้นำองค์กร อันจะสามรถนำประโยชน์สุข ความสงบและความเจริญรุ่งเรืองแก่ประชาชนอย่างยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

จันทรานี สงวนนาม. (2546). เอกสารประกอบการสอนบรรยายหลักสูตรผู้บริหารสถานศึกษา. กรุงเทพมหานคร: (ม.ป.ท.).

ทาริตา แตงเส็ง และ คณะ.(2563). การพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธ. วารสารการเรียนรู้สมัยใหม่การพัฒนา, ปีที่ 5 (ฉบับที่ 4) , ประจำเดือนกรกฎาคม – สิงหาคม 2563, 42.

ธเนศ วงศ์ยานนาวา. (2562). ว่าด้วยเอกเทวนิยม. กรุงเทพมหานคร: สมมติ.

นิทัศน์ ศิริโชติรัตน์. (2560). หลักการบริหารทรัพยากรมนุษย์ในศตวรรษที่ 21. (พิมพ์ครั้งที่ 3).กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ปรมต วรรณการ. (2560). การสร้างองค์กรแห่งความสุขด้วยหลักพุทธธรรม. วารสารนวัตกรรมการศึกษาและการวิจัย, ปีที่ 1ฉบับที่ 1 มกราคม – เมษายน 2560,26.

ประเวศ วะสี. (2550). วิถีมนุษย์ในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สวนเงินมีมา.

พระคันธสาราภิวงศ์. (2552). โพธิปักขิยธรรม. กรุงเทพมหานคร: บริษัทบุญศิริ การพิมพ์ จำกัด.

พระเทพดิลก. (2553). การบริหารจัดการองค์กรทางพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

พระธรรมวิสุทธิกวี (พิจิตร ฐิตวณฺโณ). (2543). การพัฒนาจิต. มหามกุฎราวิทยาลัย: นครปฐม.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

_______________. (2553). พุทธธรรม ฉบับปรับปรุงและขยายความ. (พิมฑ์ครั้งที่ 53). กรุงเทพมหานคร: จัดพิมพ์โดย คณะระดมธรรม และธรรมสถาน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระพรหมบัณฑิต (ประยูร ธมฺมจิตฺโต).(2549). พุทธวิธีบริหาร. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

______________. (2539). คุณธรรมสำหรับนักบริหาร. วารสารพฤติกรรมศาสตร์, ปีที่ 2 (ฉบับที่ 1) , พฤศจิกายน 2539, 31-32.

พระนวชาต รองพล และพระครูใบฎีกาทวีศักดิ์ ใต้ศรีโคตร.(2565). พระพุทธศาสนากับการเมืองในโลกสมัยใหม่ : แนวโน้มการศึกษาของคณะสงฆ์ประเทศไทยในยุค 4.0.วารสาร มจร เลย ปริทัศน์, ปีที่ 3 (ฉบับที่ 3) , เดือน กันยายน – ธันวาคม 2565, 85.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สมเจตน์ ผิวทองงาม. (2559). การแนะแนวเพื่อชีวิตที่ดีงามในคําสอนของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต). วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, ปีที่ 24 (ฉบับที่ 46), กันยายน - ธันวาคม 2559, 183.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-29

รูปแบบการอ้างอิง

สุชีโว (พันธ์เสน) พ. . (2025). การประยุกต์หลักพละธรรมเพื่อการบริหารสู่สังคมวิถีพุทธ. วารสารสหวิทยาการศึกษาและพัฒนาท้องถิ่น, 1(2), 12–24. สืบค้น จาก https://so14.tci-thaijo.org/index.php/JISLD/article/view/1999

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ